اثربخشي بسته توانبخشي شناختي آرام بر بهبود كاركردهاي اجرايي بر اساس ارزيابي‌هاي رفتاري كودكان داراي نشانه‌هاي نارسايي توجه/بيش فعالي پيش از سن مدرسه

Effectiveness of ARAM cognitive rehabilitation package on improvement of executive function based on behavioral rating in preschool children with ADHD symptoms

كودكان داراي اختلال نارسايي توجه/بيش فعالي معمولاً نقص در كاركردهاي اجرايي دارند. اين پژوهش در نظر دارد به بررسي اثر توانبخشي ترميمي بر كاركردهاي اجرايي كودكان داراي نشانه‌هاي نارسايي توجه/بيش فعالي پيش از سن مدرسه بپردازد. در مطالعه كارآزمايي باليني تصادفي حاضر از طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري با گروه كنترل استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه كودكان داراي نشانه‌هاي نارسايي توجه/بيش فعالي پيش‌از سن مدرسه مراجعه كننده به كلينيك هاي مشاوره شهر تهران در سال 1396-1395 مي شد. ابزار سنجش پرسشنامه اختلال نارسايي توجه/بيش فعالي (گدو و اسپرافكين، 1998) و پرسشنامه رفتاري كاركردهاي اجرايي كودكان پيش‌از سن مدرسه (جيويا، اپسي و اسكوئيت، 2002) بود. پس از اجراي اوليه پرسشنامه اختلال نارسايي توجه/بيش فعالي، 32 كودك كه به طور معناداري نشانه‌ها را داشتند، با استفاده از نمونه گيري دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه 15 نفره مداخله و 17 نفره كنترل جاي گرفتند. گروه مداخله برنامه توانبخشي ترميمي آرام را در 12 جلسه 20 دقيقه‌اي دريافت كردند در حاليكه گروه كنترل چنين آموزشي را دريافت نكرد. در پايان هر دو گروه مورد ارزيابي پس‌آزمون و پيگيري قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از تحليل واريانس با اندازه گيري مكرر بررسي شدند. تحليل داده‌هاي پژوهش نشان داد كه توانبخشي ترميمي به طور معناداري منجر به بهبود كاركردهاي اجرايي و نشانه‌هاي نارسايي توجه/بيش فعالي شده است (0/001> p). بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت كه توانبخشي ترميمي با استفاده از تكاليف كامپيوتري منجر به تقويت توانايي‌هاي شناختي و در كاهش نشانه‌هاي اختلال شده است.

Executive function deficits are common in children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). This research aims to assess effects of remedial rehabilitation on executive functions in preschool children with ADHD symptoms. In the current random clinical trial study pretest, posttest and follow-up design with control group were used. Statistical society includes all preschool ADHD children who referred to counselling centers in Tehran between 2016 -2017. Assessments include ADHD symptom checklist-4 (Gadow & Sprafkin, 1998) and Behavioral rating of executive function-preschool (Gioia,epsy& squith, 2002) questionnaires. After initial assessment by ADHD questionnaire, Thirty two children, who significantly had symptoms, selected by accessible sampling and randomly divided in to experimental group (N=15) and control group (N=17). Intervention group received ARAM computerized cognitive rehabilitation program for 12 sessions in 20 minute, while control group received no treatment. Both groups examined in posttest and follow-up. Data analyzed by repeated measure variance analysis. Result showed remediation rehabilitation significantly improves executive function and ADHD symptoms. We can conclude the remedial rehabilitation by computerized tasks improved cognitive abilities and reduced ADHD symptoms in preschool children