مقايسه اثربخشي آموزش فرزندپروري مبتني بر مدل دوگانه‌اي بي سي ايكس و فرزندپروري مبتني بر مهرورزي بر رابطه مادر –كودك و مشكلات رفتاري كودكان با كم‌تواني‌هاي ذهني و تحولي

Comparing the Effectiveness of Parenting Education Based on the Double ABCX Model and Compassion-Based Parenting on the Mother-Child Relationship and Behavioral Problems of Children with Intellectual and Developmental Disabilities

كم‌تواني ذهني و تحولي، اختلالي است كه بر كاركرد انطباقي و هوشي فرد در حوزه‌هاي عملي، اجتماعي و مفهومي تأثيرگذار است. هدف پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي آموزش فرزندپروري مبتني بر برنامه مدل دوگانه‌اي بي سي ايكس و فرزندپروري مبتني بر مهرورزي بر رابطه مادر –كودك و مشكلات رفتاري كودكان با كم‌تواني ذهني و تحولي بود. روش پژوهش آزمايشي با طرح پيش‌آزمون پس‌آزمون و پيگيري بود. نخست، آزمودني‌ها بر اساس ملاك‌هاي ورود غربال شدند، سپس 45 مادر كودكان با كم‌تواني ذهني و تحولي انتخاب ‌شده و به‌طور تصادفي در گروه‌هاي آزمايشي و گواه جاي گرفتند (15 نفر در هر گروه). مادران در گروه مبتني بر برنامه مدل دوگانه‌اي بي سي ايكس، 10 جلسه و در گروه مبتني بر مهرورزي 8 جلسه تحت مداخله قرار گرفتند و گروه گواه، مداخله‌اي دريافت نكرد. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه نقاط قوت و ضعف و پرسشنامه رابطه مادر-كودك در هر سه مرحله براي آزمودني‌ها اجرا شدند.تحليل داده‌ها با استفاده از تحليل واريانس با تكرار سنجش نشان داد كه آموزش فرزندپروري مبتني بر برنامه مدل دوگانه‌اي بي سي ايكس در مقايسه با فرزندپروري مبتني بر مهرورزي و گروه گواه بر رابطه مادر –كودك و مشكلات رفتاري كودكان با كم‌تواني ذهني و تحولي تأثيرگذاري معناداري داشته است. بر اساس يافته‌ها، فرزندپروري مبتني بر برنامه مدل دوگانه‌اي بي سي ايكس برنامه‌اي مؤثر براي فرزندپروري مادران كودكان با كم‌تواني ذهني و تحولي مي‌باشد.

Intellectual and Developmental Disability is a disorder that affects individuals’ adaptive and intelligent performance in practical, social, and conceptual areas. The present study aimed to compare the effectiveness of parenting education based on the Double ABCX model and compassion-based parenting on the mother-child relationship and behavioral problems in children was an intelligence disabilities.
The present research employed an experimental research with pretest-posttest, and follow-up design. The subjects were screened based on inclusion criteria, then 45 mothers of children with intellectual disabilities were selected and randomly assigned to experimental and control groups (each group contained15 subjects). Mothers participated in 10 sessions of the Double ABCX program intervention, and in 8 sessions of compassion-based parenting, while the control group did not receive any intervention. The research instruments included The Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) and Mother-Child Relationship Questionnaire, performed for all subjects in each of the three stages. Data analysis was conducted using repeated measures. Follow-up tests showed that parenting education based on Double ABCX model has a significant effect on mother-child relationship and behavioral problems in children with intellectual disabilities.
As the findings depicted, parenting education based on the Double ABCX model is an effective program for the parenting of mothers of children with intellectual disabilities.