تاثير برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه بر كاركردهاي اجرايي و تنظيم شناختي هيجان دانش‌آموزان با آسيب شنوايي

Effect of cognitive rehabilitation program based on memory on executive functions and cognitive emotion regulation in children with hearing impairment

آسيب شنوايي تمام جنبه‌هاي زندگي فرد را تحت تأثير قرار مي‌دهد در حالي كه استفاده از برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه با نتايج مؤثري همراه است. هدف اين پژوهش، بررسي اثربخشي برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر كاركردهاي اجرايي و تنظيم شناختي هيجان دانش‌آموزان با آسيب شنوايي بود. اين پژوهش، يك مطالعه نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه شاهد بود. در اين پژوهش 26 دختر با آسيب شنوايي كه به روش در دسترس از مدارس شهر اصفهان انتخاب شده بودند، شركت داشتند. آزمودني‌ها به دو گروه 13 نفري آزمايش و شاهد تقسيم شدند. گروه آزمايش، برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه را در 10 جلسه دريافت كردند، در حالي ‌كه به گروه شاهد اين آموزش ارائه نشد. ابزارهاي پژوهش، پرسشنامه توانايي شناختي نجاتي (1392) و پرسشنامه تنظيم شناختي هيجان گارنفسكي و كرايج (2006) بود. داده‌ها با استفاده از تحليل كوواريانس چندمتغيري تحليل شد. نتايج نشان داد كه برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه بر كاركردهاي اجرايي و تنظيم شناختي هيجان آزمودني‌ها تاثير معناداري داشت. بر اساس يافته‌ها، برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه، كاركردهاي اجرايي و تنظيم شناختي هيجان دانش‌آموزان با آسيب شنوايي را بهبود بخشيد. بنابراين، مي‌توان از اين برنامه به‌منظور بهبود كاركردهاي اجرايي و تنظيم شناختي هيجان چنين دانش‌آموزاني بهره برد و برنامه‌ريزي براي استفاده از برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه براي آنها اهميت ويژه‌اي دارد.

Hearing impairment affects all aspect of individual's life, while applying cognitive rehabilitation program based on memory has been associated with effective outcomes. Present study was aimed to determine the effectiveness of cognitive rehabilitation program based on memory on executive functions and cognitive emotion regulation in students with hearing impairment. The present research was a semi-experimental study with pre-test, post-test design and control group. The participants were 26 girl children with hearing impairment from schools in Isfahan city using convenient method. Subjects were divided into experimental and control groups, each group consisting of 13 children. The experimental group received 10 sessions of cognitive rehabilitation program, while the control group did not. The instruments were Nejati cognitive abilities questionnaire (2013) and Garnefski & Kraaij cognitive emotion regulation questionnaire (2006). Data were analyzed by MANCOVA. The results showed that cognitive rehabilitation program had a significant effect on executive functions and cognitive emotion regulation of subjects. According to the findings, cognitive rehabilitation program based on memory improved executive functions and cognitive emotion regulation in students with hearing impairment. So, this program can be used to improve executive functions and cognitive emotion regulation of these students and planning for providing of cognitive rehabilitation program based on memory for them have particular importance.