آيا اختيار بمعناي برخورداري از امكانهاي بديل است؟ تحليل و بررسي تلقي سلبي فيلسوفان از اختيار

نوشتار حاضر به تحليل و بررسي يكي از دو تلقي رايج اختيار يعني تلقي سلبي يا همان تعريف اختيار به برخورداري از امكان هاي بديل مي پردازد؛ و سعي دارد با احصاء عقلاني انواع رديه ها و دفاعيه هاي ممكن براي آن، به ارزيابي و تعيين صحت يا سقم اين تلقي مشهور تاريخي نائل شود. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه اختلاف بر سر اين صحت و سقم اولين اختلافي است كه فلاسفه را در بحث از جبر و اختيار در قالب دو طيف عمده ناسازگارباور و سازگارباور روياروي يكديگر مي‌نشاند. اختلاف اين دو طيف از نسبت ميان اختيار سلبي با دترمينيسم آغاز مي‌شود، با بررسي امكان اختيار در يك جهان متعين ادامه مي‌يابد و نهايتاً به شكل دو ايراد اساسي از جانب هر يك عليه ديگري قوام خود را مي‌يابد: فرضيه ذهن‌آزار دترمينيسم از جانب ناسازگارباوران در برابر چالش معقوليت از سوي سازگارباوران؛ و به اين ترتيب تأييد يا رد چنين تلقي‌يي نهايتاً بسته به ارزيابي اين دو ايراد خواهد بود. حاصل ارزيابي ما در اين مقاله ردّ تلقي سلبي است.

This article studies one of the two current conceptions of free will i.e negative conception or the definition of free will to having alternative possibilities; and tries to assess and ascertain the truth or untruth of this historically popular conception, by means of rational counting of all possible rejections and defends of it. The investigations indicate that the disputes on this truth and untruth is the first dispute that causes philosophers to revolt against one another in debate of free will problem in form of two main groups of Compatibilist and incompatibilist philosophers. The dispute of these two groups begins with debating on the relation between negative free will and Determinism, continues with researching on possibility of free will in a determined world and finally firms in form of two fundamental objections against one another: The harm-mind hypothesis of Determinism on side of Incompatibilists against of Intelligibility challenge on side of Compatibilists. an‎d thus confirming or rejecting of such conception at last depends on assessing these two objections. The result of our assessment in this article consists of rejecting the negative conception.