بررسي تطبيقي مباني خرق حجاب شركت در حقوق انگلستان، ايالات متحده آمريكا و ايران

Comparative Study of the Basics of Piercing the Corporate Veil in English, US, and Iranian Law

محدود بودن مسئوليت سهامداران در شركت‌ها به عنوان قاعده اوليه، داراي آثار و مزاياي حقوقي فراواني است، اما مباني متعددي وجود دارد كه بر اساس آن‌ها اين قاعده اوليه با استثناء مواجه شده و حجاب شركت خرق مي‌شود و يا از حجاب شركت عبور مي‌شود و به تبع آن مديران‌ يا سهامداران به‌طور مستقيم ‌يا غير‌مستقيم، منفرداً و متضامناً، شخصاً مسئول تأديه ديون و اجراي تعهدات شركت مي‌شوند. اين مباني در حقوق كامن لا به ويژه انگلستان و ايالات‌متحده آمريكا، توسعه فراواني ‌يافته است و رويه قضايي اين كشور‌ها ضمن پاي‌بندي به قاعده اوليه مسئوليت محدود، هر ‌جا اين قاعده مورد سوء‌استفاده قرار گرفته، آن را كنار گذاشته‌اند. پرسش اصلي اين است كه مباني خرق حجاب در حقوق انگلستان و آمريكا تا چه حد با مباني فقهي و ابزارهاي حقوق ايران جهت مقابله با استفاده ابزاري از شركت‌هاي تجاري و تشكيل شركت‌هاي كاغذي انطباق دارد و مباني بومي تا چه حد كارآمد هستند و نتيجه حاصل آن اين است كه هرچند حقوق دو كشور يادشده با قواعد كلي حقوق ايران انطباق دارد، ليكن در كوتاه‌مدت براي مقابله با معضلات فوق وضع قوانين تنها چاره كار است.

Limited liability of shareholders in companies as the primary rule has abundant legal effects and benefits. but, there are several basic situations in which the corporate veil is removed and consequently the managers or the shareholders directly or indirectly, individually and jointly, must account for the payment of debts and fulfillment of obligations of the company. These basic situations have developed in common law especially in England and the United States and the case law in the named countries. Considering the current growth of corporations the Iranian law, and also the necessity of confronting to the instrumental use of companies and the phenomenon of paper companies, it seems vital to draw on the jurisprudence of some states such the United Kingdom and the United States to broaden the scope of directors’ liability in the Iranian commercial law.