نفع در دادخواهي ها: بررسي دكترين حقوقي و رويه قضايي ايران و فرانسه

Interest in Litigation (Iranian & French Legal Doctrine and Case Law

چگونگي تاثير نفع در تعقيب بر برخورداري از حق دادخواهي و تنوع آن مسئله اصلي اين نوشتار است. همچنين، بررسي نفع موجود و فعليت يافته، مي­تواند به بسياري از مسائل جاري نظام عدالت پاسخ دهد؛ مانند امكان طرح دعواي بازدارنده كه گاه براي برانگيختن خوانده به دعوا يا اقدام يا پرسش از او انجام مي‌شود يا دادخواهي ­هاي تأميني و موقتي كه براي حفاظت از منافع طرح مي­شوند. همچنين است دعواي تنفيذ معامله يا اثبات مالكيت؛ اما معيارهاي سنجش نفع، به ويژه شخصي و قانوني بودن، متحول شده است تا جايي كه دعواي گروهي، دعواي مادر براي طفل، دعواي ابطال گواهينامه اختراع، مراجعه به شعب و هيئت عمومي ديوان عدالت اداري و دادخواهي اشخاص حقوقي بيانگر تحولات معطوف به شخصي بودن نفع هستند و قانوني بودن نفع، دعوايي را قابل استماع مي­داند كه طرح كننده داراي نفعي عقلايي و قانوناً مجاز باشد. مطالعه تحولات نفع در دادخواهي به واقع مطالعه گونه شناسي دعاوي قابل طرح در نظام دادگستري است كه در اين مقاله انجام شده است.

The interest of litigants as an outstanding factor is a prerequisite for enforcing law in court. Studying the created and actual interest in litigation can resolve many problems of current legal systems. For example, the preventive actions for questioning or provoking the other party to response or act as well as some other protective measures is due to guaranteeing some actual interests of parties. the action for homologs or verifying a contract or the action of tile are some kind of actions that should be accepted in our legal system because of reasonable interest of its litigants. Class action, the action of mother for legitimation of her daughter, annulation of innovation certification, litigation in Administrative Court of Justice and litigation of legal identities show clearly the evolution of interest of parties in litigation. Studies on parties’ interest is a study dedicated to category of actions in every legal system.