اثربخشي توانبخشي شناختي رايانه‌اي بر شناخت اجتماعي، كنترل مهاري و اجتناب شناختي دانش‌آموزان داراي اختلال يادگيري رياضي

Effectiveness of computerized cognitive rehabilitation on social cognition, inhibitory control and cognitive avoidance of students with learning disabilities

هدف: هدف پژوهش حاضر، مطالعه اثربخشي توانبخشي شناختي رايانه‌اي بر شناخت اجتماعي، كنترل مهاري و اجتناب شناختي دانش‌آموزان داراي اختلال يادگيري رياضي است. روش: اين پژوهش به شيوه نيمه آزمايشي از نوع طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري اين پژوهش كليه دانش‌آموزان پسر داراي اختلال رياضي پايه ششم ناحيه يك شهر تبريز در سال تحصيلي 98-97 بودند كه از جامعه حاضر تعداد 30 نفر به روش نمونه‌گيري تصادفي چندمرحله‌اي انتخاب و در دو گروه مداخله و كنترل (15 نفر براي هر گروه) قرار گرفتند. گروه مداخله در معرض توانبخشي شناختي رايانه‌اي قرار گرفت و گروه كنترل آموزشي را دريافت نكرد. براي جمع‌آوري داده‌ها از آزمون­هاي شناخت اجتماعي، كنترل مهاري، اجتناب شناختي و آزمون كي‌مت رياضي استفاده شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با روش آماري تحليل كوواريانس انجام شد. يافته­ ها: نتايج نشان داد كه توانبخشي شناختي رايانه‌اي بر شناخت اجتماعي، كنترل مهاري و اجتناب شناختي دانش‌آموزان داراي اختلال يادگيري رياضي تأثير دارد و باعث افزايش شناخت اجتماعي و كاهش كنترل مهاري و اجتناب شناختي در دانش‌آموزان مي‌شود. نتيجه­ گيري: به كارگيري توانبخشي شناختي رايانه‌اي بر دانش‌آموزان داراي اختلال يادگيري رياضي پيشنهاد مي‌گردد.

Aim: The purpose of this study was to determine the effectiveness of cognitive computer rehabilitation on social cognition, inhibitory control and cognitive avoidance of students with learning disabilities. Metods: This research was a semi-experimental, pre-test, post-test design with control group. The statistical population of this study was all male students with mathematical disorder in the sixth district of Tabriz, in the academic year of 2018-2019. The population of this study was 30 people selected by multi-stage random sampling method and divided into two groups: intervention and control (15 persons for each group) were placed. The intervention group was exposed to cognitive rehabilitation and did not receive educational control. To collect data, social cognitive tools, cognitive avoidance control and cognitive avoidance, mathematical test were used. Data analysis was done by statistical analysis of covariance.Findings: The findings showed that computer cognitive rehabilitation has an effect on social cognition, inhibitory control and cognitive avoidance of students with learning disabilities, and it increases social cognition and decreases inhibition control and cognitive avoidance in students. Conclusion: Therefore, the use of cognitive computer rehabilitation on students with learning disabilities is suggested.