بررسي چرايي ناهمسويي برخي فتاواي فقهاي اماميه با روح حاكم بر فقه

دين اسلام به عنوان شريعت جامع و جاودانه در آيات قرآن كريم و احاديث معصومان به عنوان ديني آسان و همراه با تسهيل معرفي شده است و ادله بسياري نيز اين سمحه و سهله بودن دين را تأييد ميكنند. ترديدي نيست مهم ترين بخش دين كه مرتبط با افعال مكلفين است، احكامي است كه در دوران غيبت توسط مجتهدان از منابع اوليه استنباط شده و در اختيار مقلدان قرار ميگيرد. در عصر حاضر با توجه به فاصله زماني فتاوا از زمان صدور آيات و روايات و نيز عوامل مختلف ديگر، فقه اسلامي به ويژه فقه اماميه با صعوبت و سختي - حداقل در برخي موارد خود- روبهرو شده است. اين صعوبت ضمن ناكارآمد نشان دادن فقه براي پاسخگويي به نيازهاي معاصر انسانها، با روح حاكم بر فقه يعني تسهيل بر مكلفين نيز سازگاري ندارد. در اين نوشتار به بررسي اجمالي برخي عوامل تأثيرگذار در صعوبت برخي فتاواي فقهاي اماميه پرداخته شده است. نتايج اين تحقيق به طلاب جوان و فضلايي كه در آستانه اجتهاد قرار دارند كمك ميكند كه خود را ملتزم به روح حاكم بر فقه بدانند و گره هاي صعوبت را از برخي فتاوا بگشايند.