بررسي ساز و كار استخراج تركيبات غذايي و دارويي با كمك فراصوت

استخراج به كمك فراصوت مي‌تواند به عنوان يك فناوري نسبتا نوين، سبز و غير مخرب در استخراج تركيبات غذايي و طبيعي از ميوه ­­ها و سبزي ها، گياهان و ادويه ­ها، دانه­ هاي روغني و ميكروارگانيسم­ ها به‌كار گرفته شود. در اين مقاله ساز و كار حاكم بر استخراج با كمك فراصوت مورد بررسي قرار گرفته است. فراصوت با استفاده از ساز و كارهاي ريزكردن، فرسايش، ايجاد شكاف، تغيير شكل غشاء سلول، ايجاد نيروي برشي و ايجاد دماي بالا مي ­تواند بر روي فرايند استخراج تأثير بگذارد. در واقع اساس تمام اين ساز و كارها ورود امواج صوتي در داخل حلال، نوسانات سيال، ايجاد حباب، رمبش[i] حباب و ايجاد فشار و حرارت است. شوك ناشي از رمبش حباب مي ­تواند باعث برخورد ذرات جامد و ريز شدن آنها و يا ايجاد شكاف در غشا سلولي و ايجاد ميكرو جريان شود. با توجه به مطالب فوق استخراج با كمك فراصوت داراي مزايايي مثل افزايش جرم منتقل شده، نفوذ بهتر حلال، نياز كمتر به حلال، كاهش خطرات شيميايي و فيزيكي، سازگاري با محيط زيست، استخراج در دماي پايين، زمان استخراج كمتر و بازده بالاتر، كيفيت استخراج بالاتر، نياز به انرژي كمتر و عدم نياز به آماده ­سازي نمونه است. همچنين بررسي ­ها نشان مي­ دهد كه موفقيت استخراج با كمك فراصوت به مشخصه­ هاي امواج فراصوت به‌كار رفته (مثل فركانس، شدت، چرخه­ كاري و تناوبي يا پيوسته بودن امواج)، مشخصه­ هاي محلول (مثل ويسكوزيته و تنش سطحي)، خصوصيات نمونه (مثل رطوبت نمونه و اندازه ذرات)، شرايط محيطي (مثل دما و فشار) و زمان استخراج بستگي دارد. اين كميت­ ها براي استخراج هر تركيب خاص بايد با استفاده از روش پاسخ سطحي به دقت بهينه­ سازي شوند.

no abstract