اعتباريابي مدل انحراف خلاق در شركت ملي نفت ايران

Validation of Creative Deviance Model at the National Iranian Oil Company

هدف: هدف اصلي اين پژوهش، اعتباريابي مدل انحراف خلاق در شركت ملي نفت ايران است. به نظر مي رسد در چنين شركتهايي، انحراف خلاق تنها عاملي است كه مي‌تواند منجر به خلاقيت گردد و اين مهم كمتر مورد بررسي تجربي قرار گرفته است. روش: اين پژوهش توصيفي از نوع همبستگي است. به منظور گردآوري داده‌ها، از پرسشنامه‌اي با 84 گويه استفاده شد كه براي توزيع آنها، ابتدا از نمونه گير ي طبقه اي و سپس از نمونه گيري در دسترس در هفت مديريت اصلي شركت ملي نفت ايران كه تقريبا شامل 452 نفر بودند بهره گرفته شد. پس از گردآوري داده ها، اقدام به اعتباريابي مدل و آزمون فرضيات به طريق الگوريتم پي‌ال‌اس گرديد. يافته‌ها: شاخص‌هاي برازش در بخش‌هاي مختلف نشان از مطلوب بودن شاخص‌هاي اعتبار مدل داشته و تمامي فرضيات مورد تاييد قرار گرفتند. نتيجه‌گيري: شرايط علي انحراف خلاق (مولفه مديريتي و سازماني) بر شكل گيري فشار ساختاري تاثير مثبت و معناداري دارد و انحراف خلاق مي تواند يكي از راهبردهاي معنادار به اين فشارساختاري باشد. ويژگي هاي شخصيتي كنشگران و ويژگي هاي ايده (شرايط زمينه اي) و شرايط مديريتي، سازماني، و بيوگرافيك افراد (شرايط مداخله اي) نيز از عوامل موثر بر بروز انحراف خلاق شناسايي شده و نهايتا اين رفتارها در ايجاد پيامدهاي مثبت و منفي در سطوح فردي و سازماني تاثير مثبت و معناداري داشته‌اند.

Purpose: The main goal of this research is to validation of creative deviance model at the National Iranian Oil Company. In such companies, it seems that creative deviance is the only factor that can lead to creativity and this is less empirically investigated. Method: This research is descriptive and correlation. In order to collect data, a questionnaire with 84 items was used. For distribution, first, stratified sampling and then available sampling was used in the seven main managements of the National Iranian Oil Company consisted of almost 452 personnel. After collecting data, we the model and tested the hypotheses through the PLS algorithm. Finding: Fit indices in different section indicate that model reliability is desirable and all assumptions are approved. Results: The causal conditions of creative deviance (organizational and managerial component) have a positive and significant effect on the formation of structural pressure and creative deviance can be one of the significant strategies for this structural pressure. The individual’s personality characteristics and the idea characteristics (context conditions) and management, organizational and individuals’ biographical conditions (intervening conditions) also identified as the factors affecting the development of creative deviance. Finally, these behaviors have a positive and significant effect on creating positive and negative consequences on individual and organizational levels.