تأملي بر مناجات همسر عمران با رويكرد تحليل گفتمان

Application of Ferrakoff Discourse Analysis Method in the Analysis of Civil Spouse Prayer

بهره‌گيري از ابزارها و دانش‌هاي جديد معرفتي و زباني نوعي تدبر روشمند در آيات و مصاديق آن است و به رمزگشايي از لايه‌هاي زيرين مفهومي در قصص قرآني مي‌انجامد. اين جستار با شيوة توصيفي- تحليلي در آيات مرتبط با قصۀ همسر عمران ضمن بررسي ساختار و مفهوم مناجات همسر عمران، مؤلفه‌هاي گفتمان‌مدار متن را بر اساس نظريۀ تحليل گفتمان فركلاف مشخص مي‌كند. از اين رهگذر، ظرفيت شگرف متون قصص قرآني در فرآيند معنا‌سازي هويدا شده و افق نويني در تحليل قصص قرآني گشوده خواهد شد. يافته‌ها بيانگر آن است كه سطوح سه‌گانۀ توصيف، تفسير و تبيين، پيوند پايدار و رابطۀ متقابل زبان و بافت اجتماعي در اين مناجات را حكايت مي‌نمايد. بدين‌سان زبان در مناجات همسر عمران، بازنمودهايي از واقعيت مي‌آفريند و مناجات را از سرشت و ساختاري اجتماعي برخوردار مي‌كند. گفتمان‌كاوي اين مناجات با تدقيق در اقلام واژگاني، بازتابي از ايدئولوژي زمانه را نشان مي‌دهد و به بازتوليد يك گفتمان ساختارشكنانه در جهت تداعي مفهوم توحيد مي‌پردازد.

The use of new epistemic and linguistic tools and knowledge is a methodical method in verses and instances that results in decoding the conceptual underlying layers of the Qur'anic story. This paper, with a descriptive-analytical approach to the verses related to the story of civil spouse, while examining the structure and concept of the spouse's prayers, identifies the discourse-based components of the text based on the theory of Frecklaw's discourse analysis. In this way, the tremendous capacity of Qur'anic texts in the process of meaning-making will be revealed and a new horizon will be opened in the analysis of the Qur'anic story. The findings indicate that the three levels of description, interpretation, explanation, sustained linkage, and language and social context interplay in these prayers. Thus, in the prayers of the spouse, the language creates representations of reality and the prayers have a social structure and nature. The discourse of these liturgies, by delineating the lexical items, reflects a reflection of the ideology of the time and reproduces a destructive discourse to associate the concept of monotheism.