كليدواژه :
اختراع نظامي , گواهينامه اختراع دفاع ملي , حقوق دفاعي , محدوديت حقوق مالك
چكيده فارسي :
در ايران، مقررات ويژهاي براي ثبت اختراعات نظامي وجود ندارد و فقط آئين نامهاي در اين خصوص به تصويب رسيده است كه با توجه به ماهيت خود نميتواند با ناديده انگاشتن قانون ثبت اختراعات، نسبت به موضوع قانونگذاري كند. در اين تحقيق، براي شناسايي تجربه كشور آمريكا به عنوان بزرگترين قدرت نظامي دنيا و واكاوي ايرادات موجود در قوانين ايران، به بررسي قواعد و مقررات اختراعات نظامي، از طريق مراجعه به حقوق اختراعات وصنايع نظامي اين دو كشور ميپردازيم. در اغلب كشورهاي جهان با محوريت آمريكا، به دليل اهميت اختراع نظامي و رقابت تسليحاتي، ضمن حفظ اختراع به صورت محرمانه، با تعليق روند ثبت اظهارنامه به مالك، گواهينامه اختراع اعطاء نميشود. با وجود اين، در ايران به مانند تركيه و چين، اختراع نظامي ثبت و به مالك گواهينامه تعلق ميگيرد؛ اگرچه كليه مراحل ثبت محرمانه است. در كشور آمريكا با تعليق فرآيند ثبت اختراع، مخترع از حقوقي همچون حق بهره برداري آزاد و افشاء محروم و در صورت نقض حقوق دفاعي كشور، با ضمانت اجراهاي سنگين كيفري، مدني، تأميني و اداري مواجه ميشود. در مقابل، دولت جهت حفظ انگيزه نوآوري در مخترع، حقوقي چون غرامت بهره برداري اجباري و خسارت تعليق بهره برداري را به مالك حق اعطاء كرده است. با تحقيق حاضر، ضرورت تصويب يك مقرره ويژه در مورد اختراعات نظامي كه در آن مرجع ثبت اختراع، نحوه ارزيابي و تشريفات ثبت اظهارنامه داخلي و خارجي، محدوديت و ضمانت اجراي نقض حقوق دفاعي و در نهايت نحوه جبران خسارات مالك مورد پيش بيني قرار گرفته باشد، ملموس تر خواهد شد.
چكيده لاتين :
In Iran, there is no particular statute for registration of military inventions while a unique decree has been approved related to the matter that regarding its substance, could not legislate about the matter while ignoring the law of invention registing.
In this research, for giving a resolution and recognizing military powers experiences concerning the matter, through referring to patent and national defense regulations of two countries being studied by the research, we study the registration process of military inventions and the way by which national defense rights are imposed upon economic and moral rights of the owner.
In most countries, due to the importance of the military and invention importance, armament competition, while respecting secrecy rules, to guarantee mentioned matters, the filing process is abandoned as well as granting of the patent to the owner. Though, in Iran, like Turkey and China, the military invention is registered and the patent is granted as well; though, the process of registration is confidential.
In the entire of us, through issuance of the orders such as secrecy or invention abandonment, the owner is excluded from the rights such as exploitation, manufacture and divulgation. In the case of any violation against state's defense law, the infringer will face severe criminal, civil, security measures and administrative sanctions.
Regardless of those limitations, instead, the states, to conserve creativeness in inventor and promote military construction, have conferred some rights to the owner such as; mandatory use, compensation of suspension of use.
It's recommended that, by special legislation, every matter pertaining to national defense rights, the institute responsible for registration, review manner and filing procedure, limitations and punishment and finally compensation methods be established
