بررسي تطبيقي وضعيت و آثار شرط عدم مسؤوليت در بيمه‌هاي بازرگاني در نظام حقوقي ايران و انگليس

Comparative Study of the Situation and Effects of the Condition of Non-Responsibility in Commercial Insurance in the Legal System of Iran and England

شرط عدم مسؤوليت در بيمه كمتر مورد توجه پژوهشگران و قوانين موجود قرار گرفته است. مبهم بودن وضعيت اين شروط و ارجاع وضعيت اين شروط به شرايط خصوصي بيمه نامه، با توجه به الحاقي بودن عقد بيمه و قدرت معاملاتي برتر شركت­هاي بيمه­ گر امري قابل انتقاد بوده كه غالبا نيز به ضرر بيمه گذاران و ذينفع بيمه ­نامه­ ها منتهي مي­شود. هر چند با استفاده از برخي از مباني حقوقي مي­توان شرط عدم مسؤوليت نسبت به تعهد اصلي بيمه­ گر را باطل اعلام كرد، اما اين ابهام در مورد تعهدات فرعي بيمه­ گر كماكان ادامه دارد. همچنين در مواردي كه شرط عدم مسؤوليت جزئي بوده، هرچند چنين شرطي ناظر بر تعهد اصلي نيز باشد، با توجه به اينكه چنين شرطي اثر كلي عقد بيمه را از بين نمي ­برد، نمي­توان باطل و يا مبطل عقد بيمه دانست، اما به صورت كلي ارجاع وضعيت شرط عدم مسؤوليت به شرايط خصوصي باب سوء استفاده را باز كرده است. به همين دليل بازنگري در قوانين و مقررات موجود، از اين منظر امري ضروري به نظر مي­رسد.

The condition of non-liability in insurance has been less considered by researchers and existing laws. The ambiguity of the conditions of these terms and referral of the condition of these terms to the private conditions of the insurance policy, due to the extension of insurance contracts and the superior trading power of insurance companies, is criticized, often to the detriment of the insurers and beneficiaries of the insurance policy Ends. However, according to legal basis, it is possible to cancel the condition of non-responsibility for the main obligation of the insurer, but this ambiguity continues with the insurer's underwriting obligations. Also, in cases where the condition of non-liability is minor, although such a condition is subject to the principal obligation, considering that such a condition does not eliminate the overall effect of the insurance contract, it is not possible to invalidate or insert the insurance contract. But in general, the referral of the status of the condition of non-responsibility to private conditions has created opportonities for misuse. For this reason, reform of existing laws and regulations seems to be necessary from this perspective.