عنوان مقاله :
توسعه مدل پيش بيني گسترش فيزيكي شهر بابل مبتني بر مفهوم درجه ريسك تصميمگيري مكاني چندمعياره
پديد آورندگان :
كريمي فيروزجائي، محمد دانشگاه تهران - دانشكده جغرافيا، تهران , صديقي، امير دانشگاه تهران - دانشكده جغرافيا، تهران , جلوخاني نياركي، محمدرضا دانشگاه تهران - دانشكده جغرافيا، تهران
كليدواژه :
گسترش فيزيكي شهر , مدل شبيه سازي , تصميمگيري مكاني چند معياره , ريسك
چكيده فارسي :
امروزه بررسي روند مكاني-زماني گسترش فيزيكي شهرها و شناسايي پارامترهاي موثر بر آن نقش كليدي را در فرايند تصميمگيريها و برنامهريزيهاي بلند مدت شهري ايفا ميكنند. بنابراين، بكارگيري روشهاي دقيق و كارآمد براي پيشبيني گسترش فيزيكي شهرها از اهميت بالايي برخوردار است. هدف از اين پژوهش، ارائه يك مدل مفهومي جديد براي پيادهسازي سيستم پيشبيني گسترش فيزيكي شهر برمبناي درجه ريسك در تصميمگيري مكاني چند معياره ميباشد. اين مدل براي پيشبيني گسترش فيزيكي شهر بابل پيادهسازي شده است. در مدل پيشنهادي از تلفيق روش وزندهي ذهني و عيني به صورت سراسري و محلي، براي تعيين اهميت نسبي معيارهاي مختلف و از مدل ماركوف براي توليد ماتريس تبديل مساحت استفاده شده است. علاوه بر دو پارامتر مقدار معيارها و وزن هر يك از معيارها، پارامتر درجه ريسك در تصميمگيري نيز براي تهيه نقشه تناسب گسترش فيزيكي شهر در نظر گرفته شده است. در اين مطالعه براي تعيين درجه ريسك و روش وزندهي بهينه، هر يك از نقشههاي اراضي ساختهشده شبيهسازي شده با نقشه اراضي ساختهشده واقعي مقايسه شده است. نتايج بيانگر اين است كه براي منطقه مورد مطالعه در حالت تعيين وزن معيارها با استراتژي محلي و سراسري، مقادير 3/0 و 7/0 به ترتيب درجات ريسك بهينه در تصميمگيري جهت توليد نقشه تناسب ميباشند. همچنين در درجه ريسك بهينه دقت كلي براي روش تعيين وزن سراسري و محلي به ترتيب 5/85 و 2/89 ميباشد. براي شهر بابل نتايج پژوهش حاكي از كارايي بالاتر روش وزندهي محلي نسبت به روش وزندهي سراسري براي توليد نقشه تناسب ميباشد.
چكيده لاتين :
Today, the study of the spatial-temporal pattern of urban physical expansion and the identification of the
parameters affecting the expansion play a crucial role in urban-related decision-making and long-term
planning processes. Consequently, the use of precise and efficient methods to predict the physical expansion of
urban areas is of great importance. The objective of present study is to provide a new conceptual model for
implementing a simulation model for predicting physical expansion of urban areas based on the degree of risk
in multi-criteria spatial decision making. This model has been implemented to predict the physical expansion of
Babol city. In the proposed model, the combination of subjective and objective weighting methods has been
used globally and locally on the basis of neighboring states to determine the relative importance of mentioned
criteria and the Markov model is used for generating the transition rules. In addition to the two parameters of
the criteria and the weight of each criterion, the risk-factor parameter is also considered for the mapping of
the physical expansion of the city. In order to determine the degree of risk and the optimal weighting method,
each of simulated built-up area maps was compared with a real built-up area map. The results obtained for the
study area show that the optimum ORness values in local and global strategies for generating suitability map
are 0.3 and 0.7, respectively. Moreover, the average overall accuracy for the local and global weighting
methods at different levels of risk is 87.6 and 86.8, respectively. This means that the local weighting method is
more accurate than the global method for generating the suitability map
عنوان نشريه :
مهندسي فناوري اطلاعات مكاني
