تأثير آموزش تفكر انتقادي بر جهت گيري دروني و بيروني هدف دانش آموزان مقطع متوسطه

The effectiveness of critical thinking training on the internal and external orientation of high school students

زمينه: تعليم و تربيت انتقادي بر خردورزي، نقد و تغيير به عنوان هدف­هاي ارزشمند آموزشي توجه مي كند و سعي دارد شرايط واقعي اجتماعي تربيت را كشف كند، به همين سبب به نقادي انديشه نيازمند است. بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد آموزش تفكرد انتقادي روي خودتنظيمي و اهمال كاري دانش آموزان مؤثر است. سؤال مورد بررسي اين است كه آيا تقويت و آموزش تفكر انتقادي روي دروني و بيروني بودن اهداف انتخابي نيز مؤثر باشد؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف تأثير آموزش تفكر انتقادي بر جهت گيري دروني و بيروني هدف دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد. روش: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون و پس آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش حاضر را كليه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر زاهدان تشكيل دادند؛ و نمونه پژوهش شامل 30 آزمودني كه به روش نمونه گيري خوشه‌اي مرحله‌اي تصادفي انتخاب شدند سپس به طور تصادفي نمونه انتخابي در دو گروه 15 نفري گمارده شدند و در پايان بطور تصادفي يك رگوه به عنوان گروه آزمايش و يك گروه به عنوان گروه كنترل انتخاب گرديد. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه راهبردهاي انگيزشي پنتريج و همكاران (1991) بود. ابتدا افراد هر دو گروه مورد پيش آزمون قرار گرفتند و سپس آزمودني‌هاي گروه آزمايش 12 جلسه آموزش تفكر انتقادي از طريق پرتكل آموزشي تفكر انتقادي براساس ديدگاه‌هاي هايپر فيشر و مايزر (2012) آموزش ديدند در حالي كه گروه كنترل هيچ مداخله‌اي را دريافت نكردند. براي تجزيه و تحليل آماري داده‌ها از تحليل كوواريانس استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد بين ميانگين‌هاي نمرات جهت گيري دروني و بيروني هدف در گروه آزمايش و كنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معناداري وجود دارد (01/0P<). تأثير آموزش تفكر انتقادي بر جهت گيري دروني و بيروني هدف دانش آموزان در مرحله پيگيري تداوم داشته است. نتيجه گيري: آموزش تفكر انتقادي بر جهت گيري دروني و بيروني هدف دانش آموزان مؤثر بود. آموزش دانش آموزان براي استفاده مؤثر از توانايي‌ها، عملكرد آنان را بهبود بخشيده و موجبات تصميم گيري و انديشيدن منطقي را در آنان فراهم مي‌سازد.

Background: Critical education focuses on rationality, criticism, and change as valuable educational goals. This view seeks to discover the true social conditions of education that is why it needs a critique of thought. Aims: The question is whether reinforcement and training of critical thinking also affect the internalization and externalization of the chosen goals?. Method: The statistical population of the study consisted of all secondary school students in Zahedan. The sample consisted of 30 subjects who were selected by random cluster sampling method and randomly divided into two experimental (n= 15) and control (n= 15) groups. Data collection tool was the motivational strategies questionnaire of Penrice et al (1991). The subjects in both groups were pre-tested and then the experimental group received 12 sessions of critical thinking training while the control group did not receive any intervention. Data were analyzed by ANCOVA. Results: The results showed that there was a significant difference between the mean scores of internal and external orientation in the experimental and control groups in the post-test (P<0/01). Conclusions: The effect of critical thinking instruction on the internal and external orientation of the students in the follow-up phase continued. Therefore, critical thinking training was effective on students' internal and external orientation. Teaching students to make effective use of their abilities improves their performance and enables them to make rational decisions and think.