پديد آورندگان :
پوشنه، كامبيز دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركز - گروه روش هاي تربيت و مشاوره، تهران , نوبخت، محمدباقر پژوهشكده تحقيقات راهبردي، تهران , حسين زاده، مريم دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركز، تهران
كليدواژه :
بازماندگي از تحصيل , ترك تحصيل , عدالت آموزشي , فرصت‌هاي آموزشي
چكيده فارسي :
هدف: نظام آموزش و پرورش در راستاي تحقق سند توسعه كشور مستلزم دارا بودن برداشت مشخص در خصوص انسان مطلوب براي نظام آموزشي و نيازمند برقراري عدالت آموزشي مي‌باشد. دستيابي به آموزش با رويكرد برابري فرصت‌ها و عدالت آموزشي را مي‌توان به‌عنوان هدف يا به‌عنوان وسيله‌اي جهت تحقق هدف بلندمدت برابري اجتماعي و اقتصادي مورد توجه قرار داد. مسأله عدالت آموزشي و تحقق آن، در سراسر جهان مسأله‌اي اساسي است و نقش مهم و قابل توجهي در رشد و توسعه كشورها و بهبود شاخص‌هاي برابري و تعالي انسان‌ها دارد. در همين راستا، اين پژوهش به بررسي تحقق فرصت‌هاي عادلانه‌ي آموزشي در مقطع ابتدايي شهر تهران براساس قانون برنامه پنجم توسعه كشور پرداخته است.
مواد و روش‌ها: روش پژوهش از نوع داده بنياد (روش اشتراس كوربين) بوده است. مشاركت‌كنندگان در پژوهش حاضر عبارت‌اند از متخصصان، كارشناسان، سياست‌گذاران و مسئولان اجرايي وزارت آموزش و پرورش، آموزش و پرورش شهر تهران و سازمان برنامه و بودجه كشور. با توجه به هدف اصلي پژوهش، حسب مورد از روش نمونه‌گيري زنجيره‌اي استفاده شده است. با توجه به اشباع داده‌ها در پژوهش حاضر، تعداد نمونه‌ها شامل 15 نفر بودند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها يك فرم مصاحبه نيمه ساختار يافته با ده سوال اصلي بود. روايي اين مصاحبه بر اساس روايي صوري و محتوايي با بهره‌گيري از نظرات 5 تن از متخصصان و صاحب‌نظران حوزه تعليم و تربيت مورد تأييد قرار گرفته است. در خصوص پايايي ابزار نيز از قابليت تأييد يا به عبارتي تأييدپذيري بهره گرفته شده است. در اين راستا يك فرد متخصص به موازات پژوهشگر داده‌هاي خام به دست آمده را بررسي و تأييد نموده است. يافته‌ها با استفاده از روش استقرايي و نرم‌افزار مكس كيودا مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.
بحث و نتيجه‌گيري: يافته‌هاي بدست آمده نشانگر ضعف در رعايت حقوق برابر، ضعف در تناسب كتب درسي با فرهنگ، زبان و قوميت‌هاي مختلف، دسترسي به فرصت‌هاي عادلانه آموزشي به تناسب جنسيت، ضعف در تحقق زمينه مناسب براي تحصيل بازماندگان از تحصيل، ضعف در توجه به تدريس ادبيات براساس قوميت‌ها، ضعف در رعايت استانداردهاي مربوط به نسبت دانش‌آموز به معلم، ضعف در رعايت نسبت دانش‌آموز به فضاي تراكم دانش‌آموزان، توزيع نابرابر نيروي انساني مجرب، ناعادلانه بودن منابع مالي، بي‌توجهي به توسعه و گسترش آموزش بوده است. از اين‌رو توجه ويژه با نگاهي عملي با ارائه راهكارهايي كاربردي از سوي متخصصان و دست اندركاران به فرصت‌هاي عادلانه‌ي آموزشي مقطع ابتدايي شهر تهران براساس قانون برنامه پنجم توسعه كشور ضروري بوده و هم‌چنين افزايش بهره‌گيري از متخصصان و كارشناسان زبده در زمينه تحقق فرصت‌هاي عادلانه‌ي آموزشي كه با قانون برنامه پنجم توسعه كشور آشنايي كافي و وافي داشته باشند. از طرفي توجه ويژه و عنايت به تفاوت‌هاي زباني و قومي و مذهبي در شهر تهران با در نظر گرفتن كتب درسي ويژه براي هر يك از مناطق، باز بودن و گشاده بودن نظام آموزشي و مدارس به روي رسانه‌ها، نهادها و سازمان‌هاي ذي ربط در جهت همكاري تحقق فرصت‌هاي عادلانه‌ي آموزشي مقطع ابتدايي براساس قانون برنامه پنجم توسعه كشور و هم‌چنين همكاري با مؤسسات مردم نهاد و ان جي اوها براي برگزاري كلاس‌ها در زمينه‌هاي قوميتي، فرهنگي، كودكان كار و بازمانده از تحصيل مانند صبح رويش مي‌تواند در راستاي تحقق فرصت‌هاي عادلانه آموزشي در مقطع ابتدايي شهر تهران بر پايه قانون برنامه پنجم توسعه كشور مثمر ثمر باشد.
چكيده لاتين :
Objective: In order to realize the development document of the country, the education system needs to have a clear understanding of the ideal human being for the educational system and the need for establishing educational justice. Achieving education with an equal approach to educational opportunities and equity can be considered as a goal or as a means of achieving the long-term goal of social and economic equality. The issue of educational justice and its realization is a fundamental issue throughout the world and plays an important and significant role in the growth and development of countries and the improvement of human equality and excellence. Therefore, this research studies the realization of equal educational opportunities in the elementary school of Tehran based on the law of the fifth development plan of the country.
Materials and Methods: The research method was the Grounded Theory method (Strauss Corbin method). The participants in this study were specialists, experts, policymakers and executives of the Ministry of Education, Tehran Education and the Plan and Budget Organization. According to the main purpose of the study, the snowball sampling method was used. Due to the data saturation in the present study, the sample size was 15 persons. The data collection tool was a semi-structured interview form with ten main questions. The validity of this interview was confirmed by face and content validity using the opinions of 5 experts in the field of education. The reliability of the instrument has also been verifiable. In this regard, an expert has reviewed and confirmed the raw data obtained along with the researcher. Findings were analyzed by using the inductive method and Maxqda software.
Discussion & Conclusion: Findings indicate weaknesses in respect of equal rights, weakness of textbooks with different cultures, languages and ethnicities, access to equitable gender equality educational opportunities, weaknesses in achieving appropriate education for survivors, weaknesses in teaching literature by ethnicity, weaknesses in standards for student-teacher ratio, weaknesses in student-to-student ratio, inequality in skilled human resources, inequality in funding, lack of development education. Therefore, paying special attention to practical solutions by providing professionals and practitioners with fair educational opportunities in the elementary schools of Tehran based on the Fifth Development Plan Act is essential and increasing the utilization of specialists and experts in the realization of fair educational opportunities, who are sufficiently familiar with the law of the fifth development plan of the country. On the other hand, paying special attention to linguistic, ethnic and religious differences in the city of Tehran, taking into account the special textbooks for each district, the openness of the educational system and schools to the relevant media, institutions and organizations. In order to contribute to the realization of fair educational opportunities for elementary school students under the Fifth Development Plan Act of the country, as well as working with NGOs to organize classes on ethnic, cultural, working and school-leaving children. Towards the realization of fair educational opportunities in Tehran elementary school based on the law of the fifth development plan of the country Make the country productive.
