اثربخشي برنامه غني سازي روابط زناشويي بر بهبود كيفيت رضايت زناشويي زوجيني متأثر از سانحه واقع در ناحيه سيزدهم شهر كابل

The effectiveness of marital relationship enhancement program on improving quality of traumatic couple’s satisfaction, living in thirteen district of kabul city

زمينه: از مهمترين مؤلفه­ ها در فرآيند زندگي زناشويي زوجين، رضايت زناشويي آنان است. رضايت زناشويي يكي از مهمترين ملاك­ هاي عملكرد سالم نهاد خانواده است كه اختلال به هر دلايلي، مي ­تواند عملكرد آن را متأثر سازد، اما مسئله اين است كه آيا برنامه غني­ سازي روابط زناشويي مي‌تواند موجب بهبود كيفيت رضايت زناشويي شود؟ هدف: هدف اين پژوهش، اثربخشي برنامه غني­ سازي روابط زناشويي بر بهبود كيفيت رضايت زناشويي زوجين متأثر از سانحه ناشي از جنگ و حملات تروريستي در ناحيه سيزدهم شهركابل بود. روش: طرح اين پژوهش شبه­ آزمايشي با پيش ­آزمون - پس­ آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري را كليه زوج‌هاي متأثر از سانحه بين سنين 20 الي 40 سال ناحيه سيزدهم شهر كابل تشكيل دادند كه از ميان آنها تعداد 34 زوج به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه (گروه آزمايش 19 زوج و گروه گواه 15 زوج) گمارده شدند. معيارهاي ورود شامل دامنه سني بين 20 تا 40 سال، داشتن تحصيلات حداقل ديپلم، گذشت حد اقل يك سال زندگي مشترك، شاغل بودن حداقل يكي از آنها، حضور همزمان در جلسات درماني، نداشتن تشخيص الكولي يا اعتياد، عدم مبتلا به بيماري ­هاي صعب ­العلاج و نداشتن بحران­هاي حاد خانوادگي و معيارهاي خروج از پژوهش شامل عدم تمايل به ادامه همكاري در پژوهش، داشتن غيبت بيش از 1 جلسه و شركت در ساير برنامه ­هاي درمان و مشاوره. گروه آزمايش، 8 جلسه 100 دقيقه­ اي بسته آموزشي آموزش غني­ سازي روابط زناشويي زوج‌هاي بودنمن و شانتيناث (2004) را دريافت كردند و گروه گواه در اين مدت هيچ­ گونه مداخله ­اي را دريافت نكردند. آزمودني‌ها با استفاده از پرسشنامه رضايت زناشويي اينريچ كه توسط فورز و السون (1989) طراحي گرديده است در مراحل پيش ­آزمون و پس ­آزمون ارزيابي شدند. يافته‌ها: طبق نتايج پيگيري پس از يك ماه، بين گروه آزمايش و گواه در ميزان كيفيت روابط زناشويي و ابعاد آن تفاوت معني­ داري وجود داشت (0/001p<) و اثربخشي برنامه غني ­سازي روابط زناشويي بعد از يك ماه باقي مانده بود. نتيجهگيري: برنامه غني­ سازي روابط زناشويي، موجب بهبود كيفيت رضايت زناشويي زوجيني كه متأثر از سانحه و حملات تروريستي گرديده­ اند مي ­شود

Background: Marital Satisfaction is one of the greatest significant criteria for healthy family functioning that impairment can affect its performance for any reason, but the question is whether marital enrichment program can improve the quality of marital satisfaction or not? Aims: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of marital enrichment program on improving quality of marital satisfaction of couples affected by trauma in the thirteenth district of Kabul city. Method: The design of this study was semi-experimental with pretest-posttest with control group. The statistical population consisted of all couples affected by the accident between the ages of 20 and 40 years in the thirteenth (13th) district of Kabul city and the control group (couples) were assigned. Among them, 34 couples were selected as available sample and randomly assigned to two investigational and control groups (Experimental group 19 and control group 15 pairs). Inclusion criteria comprised age ranging from 20 to 40 years, at least diploma education, minimum one year of shared life, attending treatment sessions, no illness, and exclusion criteria include reluctance to continue research cooperation, missing more than 1 session, and participating in other treatment and counseling programs. The experimental group received 8 sessions of 100 minutes training package on marital enhancement and the Budenmen and Shantinath couples (2004) and the control group did not receive any intervention during this time. Subjects were assessed in the pre-test and post-test stages using the Enrich Marital Satisfaction Questionnaire designed by Forz and Elson (1989). Results: According to the follow-up results after one month, there was a significant difference between the test group and the control group regarding the quality of marital relationship. Its dimensions (p<0/001). Conclusions: The effectiveness of this program has improved the quality of marital satisfaction of couples affected by trauma and terrorist attacks.