اثربخشي برنامۀ نقاشي‌درمانگري مبتني بر ذهن‌آگاهي بر رفتارهاي چالشي كودكان اُتيسم با عملكرد بالا

The effectiveness of painting therapy program based mindfulness on challenging behaviors of high - functioning autism children

زمينه: ويژگي اصلي در تشخيص اختلال طيف اُتيسم وجود الگوهاي رفتاري، تمايلات يا رفتارهاي چالشي است. رفتارهاي چالشي رفتارهايي هستند كه كودك را به خطر مي‌اندازد يا او را از روابط اجتماعي دور مي‌كند. مسئله اين است كه آيا برنامه‌ي تدوين شدۀ نقاشي‌درمانگري مبتني بر ذهن‌آگاهي بر كاهش رفتارهاي چالشي كودكان اُتيسم با عملكرد بالا كمك مي‌كند؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزيابي اثربخشي برنامۀ نقاشي‌درمانگري مبتني بر ذهنآگاهي بر رفتارهاي چالشي دانش‌آموان اُتيسم با عملكرد بالا انجام گرفت. روش: اين پژوهش از نظر هدف، كاربردي و از لحاظ روش از نوع آزمايشي با طرح پيش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماري پژوهش را تمامي دانش‌آموزان اُتيسم با عملكرد بالاي مدارس استثنايي شهر اردبيل در سال‌تحصيلي 98-1397 تشكيل دادند كه از ميان آنها با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس 30 دانش‌آموز اُتيسم با عملكرد بالا انتخاب شده و به صورت تصادفي در گروه آزمايش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جايگزين شدند. شركت‌كنندگان گروه آزمايش، 10 جلسه برنامه‌ي تدوين‌شدۀ نقاشي‌درمانگري مبتني بر ذهن آگاهي را دريافت نمودند. براي جمع­ آوري داده­ها از مقياس رفتار چالش‌انگيز بيوركر‌تايلور، لووي و لاو (2010) استفاده شد. داده­­ها با استفاده از روش آماري تحليل كوواريانس، مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند. يافته­ ها: يافته‌ها نشان داد كه فرضيۀ پژوهش مبني بر اثربخشي برنامۀ تدوين شدۀ نقاشي‌درمانگري مبتني بر ذهنآگاهي بر رفتارهاي چالشي كودكان اُتيسم با عملكرد بالا، مورد تأييد قرارگرفته است و كودكان اُتيسم با عملكرد بالا گروه آزمايش نسبت به كودكان اُتيسم با عملكرد بالا گروه گواه در پس‌آزمون، به‌طور معناداري، رفتارهاي چالشي كمتري داشتند (0/01>p). نتيجه‌گيري: بنابراين مي­توان نتيجه گرفت كه استفاده از برنامۀ نقاشي‌درمانگري مبتني بر ذهن‌آگاهي مي­تواند موجب كاهش رفتارهاي چالشي كودكان اُتيسم با عملكرد بالا شود.

Background: The main feature in the diagnosis of autism spectrum disorder is the existence of challenging patterns, tendencies, or behaviors. Challenging behaviors are behaviors that endanger or distance the child from social relationships. The question now is, does a painting therapy based mindfulness help with challenging behaviors in children with high function Autism? Aims: The purpose of this study was to evaluating the effectiveness of painting therapy program based mindfulness on challenging behaviors of high-functioning autism children Method: The research method was experimental with pretest-posttest design with control group. The statistical population of this research is all studets with high function autism the exceptional schools of Ardebil city in the academic year of 2018-2019, among which 30 students with high function autism were selected through available sampling method and was replaced randomly assigned to the experimental group (n= 15) and control group (n= 15). Participants in the experimental group received 10 sessions of painting therapy based mindfulness. Challenging Behavior Scale Bourke-Taylor, Howie & Law (2010), was used to collect data. Data were analyzed using statistical analysis of covariance. Results: The results showed that the research hypothesis of the effectiveness of a painting therapy based mindfulness program on the challenging behaviors of children with high function autism was confirmed and the children with high function autism in the experimental group compared to students with high function autism in the control group had significantly less challenging behaviors in post-test (p<0/01). Conclusions: Therefore, it can be concluded that the use of painting therapy program based mindfulness can reduce the challenging behaviors of children with high function autism