پيش‌بيني گرايش به سوء‌مصرف مواد و اعتياد به اينترنت بر اساس حمايت اجتماعي ادراك شده و سبك‌هاي كنار آمدن با استرس با ميانجيگري هوش‌هيجاني در دانش آموزان

Prediction of substance abuse tendency and Internet addiction based on perceived social support and stress coping styles by mediating emotional intelligence

هدف: پژوهش حاضر با هدف پيش‌بيني گرايش به سوء‌مصرف مواد و اعتياد به اينترنت بر اساس حمايت اجتماعي ادراك شده و سبك‌هاي كنار آمدن با استرس با ميانجي گري هوش‌هيجاني انجام شد. روش: روش­ پژوهش حاضر، همبستگي از نوع معادلات ساختاري بود. جامعه آماري اين پژوهش دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصيلي 98-1397 بود. حجم نمونه آماري براساس روش پيشنهادي شوماخر و لوماكس(2004) تعداد400 نفر محاسبه شد كه با روش نمونه ­گيري در دسترس انتخاب شدند. افراد نمونه، پرسش­نامه­ هاي اعتياد به اينترنت يانگ (1998)، سوء‌مصرف مواد فرچاد و همكاران (1385)، هوش ‌هيجاني برادبري– گريوز (2004)، حمايت اجتماعي ­ادراك شده زيمت و همكاران (1988) و راهبردهاي مقابله­ اي لازاروس و فولكمن (1985) را تكميل كردند. براي آزمون فرضيه ­ها، از معادلات ساختاري استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه متغيرهاي پيش بين حمايت اجتماعي (P≤0/05) و راهبردهاي مقابله با استرس (P<0/001)، به‌طور مستقيم گرايش به مصرف مواد را پيش‌بيني كردند همچنين حمايت اجتماعي (P<0/001) و راهبردهاي مقابله با استرس (P<0/001)، به‌طور مستقيم اعتياد به اينترنت را پيش‌بيني كردند. اما هوش‌هيجاني رابطه مستقيم مثبت معني‌داري با گرايش به سوء‌مصرف مواد و اعتياد به اينترنت نداشت. يافته ديگر پژوهش نشان داد كه راهبردهاي مقابله ­اي مساله مدار و حمايت اجتماعي از طريق هوش‌هيجاني بر گرايش به مواد اثر ميانجيگري جزيي مي­گذارند ولي بر اعتياد به اينترنت اثر معني­ داري از طريق ميانجيگري هوش‌هيجاني ندارند. نتيجه گيري: با گسترش شبكه­ هاي حمايت اجتماعي، آموزش راهبردهاي مقابله­ اي كارآمد و ارتقاي هوش‌هيجاني مي­توان از مواجهه نوجوانان با موقعيت­هاي خطرساز مصرف مواد و وابستگي افراطي به اينترنت پيشگيري كرد

Objective: This study aimed Prediction of substance abuse tendency and Internet addiction based on perceived social support and stress coping styles by mediating emotional intelligence. Methods:The current study method was a correlation with a structural equation design. The study population included secondary school students in Tehran in the academic year 2018-2019. The sample size consisted of four hundred (400) students that based on the proposed method of Schumacher and Lomax (2004) was considered. Participants were selected by an accessible sampling method. Yung internet addiction questionnaire (1998), drug abuse (Farchad et al., 2006), emotional intelligence questionnaire based on Bradbury - Graves (2004), perceived social support developed by Zimet and colleagues (1988), The Lazarus and Folkman’ ways of coping questionnaire (1985) were completed by sample subjects. To test the hypothesis, the structural equations were used. Results: Findings suggest predictive variables of social support, stress coping strategies and emotional intelligence predict directly the tendency to drug abuse and internet addiction. Also, coping strategies and social support through emotional intelligence have a little meditative effect on the tendency to drug abuse but through the mediation have no significant effect on internet addiction.