بررسي تأثير ايجاد بازار آب و بهبود فناوري آبياري بر الگوي كشت و درآمد بخش كشاورزي (دشت هشتگرد، استان البرز)

Effect of Water Market Development and Improvement of Irrigation Technology on Farmers' Cropping Pattern and Income (Hashtgerd Plain, Alborz Province

ايجاد بازار آب به ­عنوان راهكاري اقتصادي از يك­ سو و همزمان استفاده از روش­ هاي نوين آبياري به ­عنوان راهكار فني مي تواند علاوه بر سازگاري با شرايط كم آبي، موجود باعث بهينه شدن الگوي كشت و فروش آب صرفه­ جويي شده در بازار گرديده و در نهايت، منجر به افزايش درآمد زارعين شود. پس از بررسي­ هاي انجام شده، نتايج نشان داد در اثر راه ­اندازي بازار آب در منطقه و افزايش قيمت آب آبياري از 10 تا 100 درصد، سطح زيركشت كليه محصولات دشت هشتگرد نسبت به سال پايه كاهش مي­ يابد و تغييرات الگوي كشت پس از شبيه ‌سازي حاكي از آن است كه ميزان پذيرش كشاورزان دشت هشتگرد در اعمال سناريوهاي افزايش قيمت آب آبياي براي محصولات مختلف متفاوت است. همچنين، با وجود بازار آب و افزايش قيمت آب آبياري به ميزان 10 تا 100 درصد، منجر به كاهش مصرف آب در سطح مزارع محصولات منتخب دشت هشتگرد مي­ شود. با افزايش قيمت آب آبياري، حجم آب مصرفي براي كليه محصولات الگو كاهش مي­يابد. نتايج نشان داد، پس از راه­اندازي بازار آب و افزايش قيمت آب، در سطوحي از اين افزايش، كشاورزان به سمت بهبود فناوري آبياري و جبران كاهش عملكرد محصولات و درآمد خود مي­روند. البته تا حدي از افزايش قيمت آب، بهبود فناوري آبياري با توجه به هزينه بالاي سرمايه ­گذاري اين گونه سيستم ­ها، براي آنها توجيه نخواهد داشت و در اين محدوده از افزايش قيمت نسبت به تغيير سيستم آبياري مقاومت كرده و به روش سنتي آبياري را انجام مي­دهند. اما در محدوده اي از افزايش قيمت آب، گرايش به سمت تغيير روش آبياري به روش مدرن بيشتر شده و آبياري سنتي كاهش پيدا مي­ كند. ولي در كل، سطح زيركشت به­دليل محدوديت منابع آب، افزايش نمي­يابد. نتايج نشان داد اثر درآمدي حاصل از افزايش قيمت آب درشرايط راه ­اندازي بازار آب در 7 سناريو ،20،30،40،60،80،10 و100درصد)و همچنين، اثر درآمدي حاصل از بهبود فناوري روش آبياري در دو سناريو(20% روش­ هاي نوين و80% روش سنتي آبياري) و (40% روش­ هاي نوين و60% روش سنتي آبياري) و پس از ارزيابي تركيبي در 56 حالت، در بهترين حالت، افزايش درآمدي معادل 194،14 ميليون ريال در منطقه حاصل خواهد گرديد.

Creating water market as an economic solution on one hand, and simultaneously using modern irrigation techniques as a technical solution, in addition to adapting to the existing dehydration conditions, can optimize the pattern of farming and sale of water saved in the market and ultimately lead to increased farm income Gets The results showed that due to the launch of the water market in the region and the increase in the price of irrigation water from 10 to 100 percent, the level of all of the Hashtgerd plain is lower than the base year, and the changes in the pattern of cultivation after the simulation The acceptance of Hashtgerd plain farmers is different in applying the water price increase scenarios for different products. Also, despite the water market and the increase in the price of irrigation water from 10 to 100 percent, it reduces water consumption in the fields of selected products of Hashtgerd plain. By increasing the price of irrigation water, the volume of water consumed for all products of the pattern decreases. The results showed that, following the launch of the water market and rising water prices, at levels of this increase, farmers are moving toward improving irrigation technology and reducing their yields and incomes. However, to some extent, rising water prices, improving irrigation technology with considering the high cost of investing in such systems, they will not justify them, and in this area they resist the change in irrigation system and do the traditional irrigation, but in the range of rising water prices, the tendency towards changing the irrigation method is more modern and the traditional irrigation decreases. The limited water resources will not increase. Overall, the results showed that the effect of the increase in water prices in the conditions of the launch of the water market in 7 scenarios(10,20,30,40,60,80 and 100%), as well as the effect of improving the technology of irrigation method in two scenarios (20% of new methods an‎d 80% of the traditional irrigation method (40% of the new methods and 60% of the traditional irrigation method), and after a combined assessment in 56 states, at best, an increase of revenue of 194.14 million rials will be achieved in the region.