تدوين مدل بهينه سازي چندهدفه تخصيص آب و بار آلودگي بر مبناي مدل چانه زني بردا، مطالعه موردي: بخشي از سيستم رودخانه اي كر

Developing a multi-objective optimization model for water and waste load allocation in rivers based on Borda bargaining model, A case study: part of Kor river system

در اين تحقيق، متدولوژي جديدي براي تخصيص آب و بار آلودگي در رودخانه ها با لحاظ ذي نفعان مختلف، برمبناي يك مدل بهينه سازي چندهدفه، مدل شبيه سازي QUAL2K و سه روش مختلف تئوري بازي ها (گزينش اجتماعي بردا، مدل بازي نش و مدل بازي نش هرسني)، ارائه شده است. مدل مذكور شامل تدوين و كاليبراسيون مدل شبيه سازي كيفي چند شاخصه رودخانه، شبيه سازي مونت كارلو، بهينه سازي چندهدفه تخصيص آب و بار آلودگي و مدل هاي چانه زني بين گروداران مي باشد. پس از تعيين گروداران، منحني تعامل بين اهداف با تدوين مدل بهينه سازي چندهدفه تعيين شده است. سپس مجموعه توافق براساس اولويت هاي گروداران تشكيل شده و توسط روش هاي گزينش اجتماعي بردا، مدل بازي نش و نش هرسني، مطلوب ترين استراتژي تخصيص با لحاظ نظر تصميم گيران تعيين شده است. تحليل حساسيت ها نشان داد كه مهم ترين پارامتر غيرقطعي مساله، دبي بالادست رودخانه است. لذا با توجه به بازه تغييرات داده هاي مشاهداتي طي سال هاي 75 تا 85 و براساس تغييرات محتمل در دبي رودخانه در ماه بحراني (مرداد ماه)، 6 سناريوي عدم قطعيت لحاظ و مدل به ازاي آن ها اجرا گرديد. نتايج حاصله از وضعيت شاخص كيفي DO و TSS بعد از اعمال تخصيص بهينه، نشان داد كه اعمال سياست-هاي تخصيص طبق متدولوژي پيشنهادي قادر است در نقطه كنترل كيفي پنجم، مقدار DO را تا 41%، و مقدار TSS را تا 38% بهبود بخشد. هم چنين وضعيت شاخص كيفي BOD در اكثر نقاط كنترل كيفي به مقدار كمي بهبود يافته است. نتايج كاربرد مدل پيشنهادي در رودخانه كر واقع در استان فارس، نشان دهنده كارايي مناسب آن در تعيين سياست هاي تخصيص آب و بار آلودگي بوده است.