بررسي اثر تاريخ كاشت و كود شيميايي بر محتوي فلاونوئيد دانه و خصوصيات كمّي و كيفي دانه بالنگو شيرازي (.Lallemantia royleana Benth)

Effects of sowing date and chemical fertilizer on the flavonoid content and quantitative and qualitative characteristics of lady’s mantle (Lallemantia royleana Benth.) seed

به ‌منظور بررسي تأثير تاريخ كاشت و كود شيميايي نيتروژن و فسفر بر محتواي فلاونوييد دانه، خصوصيات كيفي و جوانه‌زني بذر بالنگوي شيرازي (Lallemantia royleana Benth)، پژوهشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار، در سال زراعي 93-92 اجرا شد. عوامل آزمايش شامل تاريخ كشت در دو سطح (پاييزه و بهاره) و كود شيميايي در سه سطح (عدم كود، كاربرد نصف كود مورد نياز (23 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص + 50.6 كيلوگرم در هكتار P2O5) و كاربرد مقدار كامل كود (46 كيلوگرم در هكتار نيتروژن + 101.2 كيلوگرم در هكتار P2O5)) بود. اندازه گيري فلاونوئيد دانه در فواصل يك هفته‌اي از گلدهي تا رسيدگي دانه انجام گرفت. نتايج مقايسه ميانگين نشان داد كه بيشترين درصد جوانه‌زني بذر در كشت پاييزه (74.8) با افزايش 11.6 درصدي نسبت به كشت بهاره، و اعمال كود كامل مورد نياز گياه (88.6) با افزايش 73.4 درصدي نسبت به تيمار عدم كود، بدست آمد. كاربرد كود شيميايي و كشت پاييزه بالنگو باعث افزايش معني‌دار درصد موسيلاژ بذر نسبت به شاهد شد. 7 روز پس از گلدهي بيشترين ميزان فلاونوييد در كشت بهاره (0.264 معادل ميلي‌گرم كوئرستين در گرم نمونه) با افزايش 63.97 درصدي نسبت به كشت پاييزه، و تيمار بدون كود (0.282 معادل ميلي‌گرم كوئرستين در گرم نمونه) با افزايش 90.54 درصدي نسبت به تيمار كود كامل (0.148 معادل ميلي‌گرم كوئرستين در گرم نمونه) بدست آمد. 28 روز پس از گلدهي بالاترين ميزان فلاونوييد (0.554 معادل ميلي‌گرم كوئرستين در گرم نمونه) در كشت بهاره و همچنين تيمار بدون كود (0.629 معادل ميلي‌گرم كوئرستين در گرم نمونه) بدست آمد. به طور كلي نتايج نشان داد كه كشت پاييزه و كاربرد مقدار كامل كود باعث افزايش كيفيت دانه به لحاظ درصد موسيلاژ و جوانه‌زني مي شود، اما كشت بهاره و عدم كاربرد كود شيميايي باعث افزايش فلاونوييد در دانه‌هاي بالنگو مي‌شود.

In order to investigate the effect of sowing date and nitrogen and phosphorus fertilizer on the seed flavonoid content, qualitative and germination characteristics of lady’s mantle (Lallemantia royleana Benth.), a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted in 2013-2014 crop year. Experimental factors included sowing date at two levels (autumn and spring) and chemical fertilizer at three levels (without fertilizer, half application of required fertilizer (23 kg ha-1 pure N+ 50.6 kg ha-1 P2O5) and full application of required fertilizer (46 kg ha-1 pure N+ 101.2 kg ha-1 P2O5). Flavonoid measurement of the seeds was performed weekly from flowering to seed ripening. The results of the mean comparison showed that the highest seed germination percentage was obtained at autumn sowing (74.8%) with an increase of 11.6% compared to spring sowing and at the full application of required fertilizer (88.6%) with an increase of 73.4% compared to without fertilizer. The application of chemical fertilizer and autumn cultivation of lallemantia significantly increased the percentage of seed mucilage compared to control. Seven days after flowering, the highest flavonoid content was obtained at spring sowing (0.264 mg quercetin per g sample) with an increase of 63.97% compared to autumn sowing, and at no fertilizer treatment (0.282 mg quercetin per g sample) with an increase of 90.54% compared to the full application of required fertilizer (0.148 mg quercetin per g sample). Twenty-eight days after flowering, the highest flavonoid content was obtained at spring sowing (0.554 mg quercetin per g sample) and no fertilizer treatment (0.629 mg quercetin per g sample). In general, the results showed that the autumn sowing date and full application of required chemical fertilizer increased the seed quality in terms of mucilage percentage and germination, but the spring sowing date and no fertilizer treatment increased the flavonoid content of lallemantia seeds.