اثربخشي آموزش حل‌ مسئله بر كيفيت ‌زندگي و حل ‌مسئله اجتماعي دختران تيزهوش با موفقيت ‌كمتر ‌از ‌حد ‌انتظار

Effectiveness of problem solving training on quality of life and social problem solving of under achieved gifted girls

هدف پژوهش حاضر تعيين اثر بخشي آموزش حل مسئله بر كيفيت زندگي و حل مسئله اجتماعي دختران تيزهوش با موفقيت كمتر از حد انتظار بود. روش پژوهش نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون و گروه گواه و پيگيري دوماهه بود. جامعه هدف كليه دانش آموزان مقطع دوم متوسطه استعدادهاي درخشان كرج در سال تحصيلي 96-95 بودند. از بين 4 مدرسه فرزانگان، يك مدرسه به صورت تصادفي انتخاب شد. از بين 192 دانش آموز كلاس دهم و يازدهم، تعداد 57 دانش آموز (داراي نمره ريون بالاتر از 125 و نمره زير 50 آزمون پيشرفت تحصيلي معلم ساخته) تيزهوش ناموفق شناسايي شدند. 30 نفر از آن ها كه نمره پيشرفت تحصيلي پايين تري داشتند به طور تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه جايگزين شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه حل مسئله اجتماعي (دي زوريلا و همكاران، 2002) و كيفيت زندگي فرم كوتاه (سازمان بهداشت جهاني، 1998) بود. گروه آزمايش به صورت منظم در 8 جلسه 90 دقيقه اي، هفته اي يك جلسه تحت آموزش مهارت هاي حل مسئله قرار گرفت. براي آزمون فرضيه ها از تحليل كوواريانس استفاده شد. يافته ها نشان داد آموزش حل مسئله به طور معناداري كيفيت زندگي و حل مسئله اجتماعي سازگار گروه آزمايش را در مقايسه با قبل از آموزش و گروه گواه افزايش داده ولي حل مسئله اجتماعي ناسازگار گروه آزمايش را به طور معناداري كاهش نداده است. تاثير آموزش در دوره پي گيري نيز ادامه يافت.

The purpose of the present study was to determine the effectiveness of problem solving training on quality of life and social problem solving of gifted girls with less success than expected. In this research, using a semi-experimental method, two groups of experimental and control were participated in 3 phases; pre, post and follow-up (after 2 months) test. The target population was the number of all second-grade high school students in Karaj City's gifted student schools in the academic year of 95-96. One high school for gifted children was randomly selected out of 4 schools. In the statistical population, from 192 students, 57 students with Raven scores above 125, and the teacher-made achievement test score below 50 were selected .30 of them who had lower scores in academic achievement were randomly assigned to two groups. To gather the data, social problem-solving inventory (SPSI-R) (D, Zurilla & et al 2002) and the WHOQOL-BREF quality of life assessment (The World Health Organization, 1998) were used. The experimental group was regularly trained in problem solving skills during 8 sessions of 90 minutes of group counseling sessions, once in a week. In the inferential level Analysis of Covariance Test (ANCOVA) was used. Findings showed that the problem-solving education, significantly increased the quality of life and constructive social problem solving in the experimental group compared to before training and control group. The education, could not significantly decrease no adaptive social problem-solving in the experimental group. Group therapy was effective in the follow up session.