تأثير آموزش ذهن‌آگاهي با رويكرد اسلامي بر نشاط ذهني و بهزيستي مدرسه دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه

The Effect of Mindfulness Training with an Islamic Approach on Subjective Vitality and School Well-Being of High School Female Students

پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير آموزش ذهن­ آگاهي با رويكرد اسلامي بر نشاط ذهني و بهزيستي مدرسه دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش نيمه­ آزمايشي همراه با پيش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه كنترل بود. جامعۀ آماري پژوهش را كليه دانش ­آموزان دختر پايۀ دوم دوره متوسطۀ دوم شهر زنجان در سال تحصيلي 98-1397 تشكيل داده­ اند، كه از اين بين 30 نفر به روش نمونه­ گيري خوشه ­اي چند مرحله ­اي انتخاب و به ­صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل به نسبت يكسان گمارده شدند. افراد گروه آزمايش، برنامه آموزشي ذهن­ آگاهي مبتني بر رويكرد اسلامي را در 8 جلسه 120دقيقه­ اي به­ صورت گروهي (در هر هفته يك جلسه) دريافت كردند؛ گروه كنترل هيچ­گونه مداخله­ اي را دريافت نكردند. به­ منظور گردآوري اطلاعات از پرسشنامه­ هاي نشاط ذهني حالتي (SVS) و بهزيستي مدرسه (SW-BQ) در دو مرحله پيش­ آزمون و پس ­آزمون استفاده شد. جهت تجزيه و تحيل داده­ ها از آزمون تحليل كوواريانس چندمتغيره استفاده شد. نتايج حاصل از تحليل داده­ هاي پژوهش نشان داد كه با كنترل اثر پيش ­آزمون، بين ميانگين نمرات نشاط ذهني و بهزيستي مدرسه و ابعاد آن در مرحله پس ­آزمون در دو گروه آزمايش و كنترل تفاوت معني ­داري وجود دارد. به‌عبارت‌ديگر، آموزش ذهن ­آگاهي با رويكرد اسلامي، باعت افزايش نشاط ذهني و بهبود بهزيستي مدرسه در دانش آموزان گروه آزمايش شده است. با استناد به يافته­ هاي اين پژوهش، مي توان از آموزش ذهن آگاهي با رويكرد اسلامي به عنوان مداخله­ اي مناسب جهت افزايش نشاط ذهني و بهبود بهزيستي دانش آموزان بهره برد.

The purpose of this study was to investigate the effect of mindfulness training with an Islamic approach on subjective vitality and school wellbeing of high school female students. The statistical population of this study was 2nd- grade high school female students in Zanjan city in the academic year of 2018-19. Of these, 30 were selected by multi-stage cluster sampling method and randomly assigned to two groups of experiment and control. The experimental group received the mindfulness training with an Islamic approach in 8 sessions of 120 minutes )a session per week( ; the control group did not receive any intervention. State vitality scale (SVS( and school well-being questionnaire (SW-BQ) were used for collecting data. Data were analyzed using one-way analysis of covariance. The results of the research showed that after controlling the effect of pre-test, there was a significant difference between the two groups in the post-test subjective vitality and school wellbeing. In other words, mindfulness with an Islamic approach increases subjective vitality and school well-being of students. According to the findings of this research, the training of mindfulness with an Islamic approach can be used as an appropriate intervention to increase subjective vitality and school well-being.