مطالعه خصوصيات فيزيكوشيميايي خاك و قارچ‌هاي همراه دنبلان صحرايي (Terfezia claveryi) و گياه گل آفتابي بومي استان گلستان

Studies on the physical and chemical characteristics of soil and mycoflora from native desert truffle (Terfezia claveryi) and Helianthemum plant in Golestan province

در اين بررسي قارچ­هاي جداشده از ريشه گياه گل آفتابي Helianthemum ledifolium و خاك اطراف دنبلان صحرايي (Terfezia claveryi) از 10 منطقه مختلف در شهرستان گنبد كاووس واقع در استان گلستان مورد شناسايي قرار گرفت. شناسايي قارچ­هاي دنبلان نمونه­برداري شده با روش­هاي مورفولوژيكي و مولكولي انجام گرفت. با استفاده از محيط كشت­هاي سيب‌زميني دكستروز آگار، عصاره مالت آگار و موراشيگ و اسكوگ و نگهداري در دماي 25 درجه سانتي­گراد، 21 گونه­ي قارچي متعلق به 13 جنس جداسازي شد. بيشترين جدايه­ها به ترتيب مربوط به خاك اطراف آسكوكارپ­هاي دنبلان صحرايي (T.claveryi) و ناحيه ريزوسفر گياه گل آفتابي (H. ledifolium) بود. گونه­هاي قارچي از دو جنس Aspergillus و Fusarium فراوان­ترين گونه­هاي جداسازي شده از خاك اطراف دنبلان صحرايي بودند. گونه­هايي از جنس­ هاي Acremonium، Paecilomyces، Polyschema و Ulocladium با كمترين فراواني براي اولين بار از اين مناطق جداسازي شدند. همچنين گونه Polyschema sclerotigenum براي نخستين بار از ايران گزارش گرديد. نتايج آناليز نمونه خاك­ هاي جمع‌آوري ‌شده از مناطق مختلف داراي دنبلان نشان داد كه در ساختار خاك و ميزان آهك موجود اختلاف كمي وجود دارد و غالب نمونه خاك­هاي جمع‌آوري ‌شده از نوع بازي با 8/2 pH، غير شور، با ميزان مواد آلي كم، شني و ميزان آهك بالا هستند. در حالي‌كه ميزان فسفر در اكثر نمونه­ هاي خاك كم و تغييرات در مكان­هاي نمونه­برداري يكسان و اختلاف در بين آن­ها از نظر آماري معنادار نبود.

In this study, soil fungal isolated from Helianthemum ledifolium root and around of desert truffles were identified from ten different regions in Gonbad Kavoos in Golestan province. Desert truffles samples, were identified by morphological and molecular methods. Twenty one species of the fungal belonging to thirteen genera were isolated. Most of the fungal isolates were recovered from soil around desert truffle T. claveryi ascocarps and H. ledifolium rhizosphere respectively. Aspergillus and Fusarium were the predominant species which were isolated from soil around desert truffles. Acremonium, Paecilomyces, Polyschema and Ulocladium species were isolated with least abundance for the first time from desert area of Gonbad. Also Polyschema sclerotigenum was recorded for the first time in Iran. The results of the soil analysis collected from different regions showed that there was little difference in the structure and amount of lime in the soil. Most of the collected desert soil was alkaline, non-saline, with low organic matter, low phosphorus, sand and high lime.Amount of phosphorous was not significantly different in various desert soil samples.