بررسي همگرايي در رشد بهره‌وري كل عوامل توليد در بخش كشاورزي ايران: مطالعه موردي كشت ذرت

Survey on Convergence in Growth of Total Factor Production in Agricultural Sector of Iran: A Case Study of Corn Farming

رشد بهره‌وري از عوامل لازم براي رشد مداوم اقتصاد ملي هر كشور است. پژوهش حاضر، بحث همگرايي در بهره‌وري كل عوامل توليد در زراعت ذرت در 9 استان، منتخب از تمامي طيف‌هاي توليدكننده ذرت كشور به‌نحوي‌كه معرف كل كشور باشد، را مورد بررسي قرار داد. اين پژوهش در يك دوره شش ساله از سال 1380 تا 1386 صورت گرفت. به‌منظور اندازه‌گيري رشد بهره‌وري كل عوامل توليد از روش ناپارامتريك تحليل پوششي داده‌ها استفاده شد. داده‌هاي موردنياز از بانك هزينه توليد منابع آماري وزارت جهاد كشاورزي و مركز آمار ايران گردآوري شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه متوسط رشد سالانه بهره‌وري كل عوامل توليد در زراعت ذرت ايران در كل دوره 1386-1380 منفي (4/5 درصد) بوده است. اين رقم در استان‌هاي مختلف متفاوت است. استان فارس بالاترين رقم به ميزان 18/5 درصد در سال را داشته است و در استان‌هاي خوزستان، قزوين، كرمان و كرمانشاه منفي بوده است. آزمون‌هاي همگرايي نشان داد كه با وجود اينكه در كوتاه‌مدت رشد بهره‌وري كل عوامل توليد در استان‌هاي مختلف متفاوت است، در بلندمدت اين روند در كليه مناطق همگرا است.

Productivity growth is a factor in the continuous growth of each country's national economy. This paper includes survey of convergence of total factor production (TFP) in 9 provinces which is selected from all categories of corn producers in a way that present all the country. This study is done in a 7 years period from 2001 to 2007. We used a nonparametric method, data envelopment analysis, for measuring growth of productivity of TFP. Required data is collected from databases of Agricultural Ministry. Results revealed that average annual growth of TFP in corn farming of Iran in the total period 2001-2007 is negative (4.5 percentages). It changes in different provinces, as highest value belonged to Fars province whit 18.5% per year and was negative for provinces of Khuzestan, Qazvin, Kerman and Kermanshah. Convergence tests indicated that however in short time period growth of total factor of production varies in different provinces, but in long term this trend in all of areas is Convergent.