رويكردي نو به كاربست جامعه شناسي سياست در تحليل سياست آموزشي

A New Approach to Applying Policy Sociology in Educational Policy Analysis

تحليل سياست آموزشي همواره يكي از مهم­ترين عوامل حركت كشورها به سمت آرمان­هاي دموكراتيك مانند، فرصت­هاي آموزشي عادلانه و حقوق مدني بوده است. جامعه ­شناسي سياست به مثابه سنتي در تحليل سياست آموزشي، نگاه بي­ بديلي را براي تحليل مسائل سياستي در حوزه آموزش ارائه كرده است. با وجود اهميت چنين رويكردي، شواهد علمي مبني بر سمت­ و ­سوي مطالعات سياستي در زمينه­ جامعه ­شناسي سياست در ايران باشد، در دسترس نيست. لذا، اين نوشتار با توجه به غني نبودن پيشينه­ علمي مربوط به جامعه ­شناسي سياست به زبان فارسي، در پي تشريح اين سنت پژوهشي است. بر همين اساس، ارائه مفروضات كليدي جامعه­ شناسي سياست و طرح ديرينه ­شناسي سياست به مثابه يكي از روش­هاي مطرح در اين سنت پژوهشي، در اين نوشتار پيگيري شده است. روش پژوهش اين نوشتار، توصيفي- تحليلي و از نوع اسنادي است. اين مطالعه نشان داده است كه جامعه ­شناسي سياست بر هفت مفروضه كليدي استوار است. ارزش ­محوري، نگاه سياسي و تاريخي، مطالعه چند رشته ­اي، هم ­آرايي، مطالعه گفتمان و پژوهش كيفي از جمله­ اين مفروضات هستند. اين نوشتار همچنين به اين موضوع پرداخته است كه پژوهشگران به چه نحو بايد از ديرينه­ شناسي سياست براي تحليل سياست­هاي آموزشي استفاده كنند.

Education policy has always been one of the most important factors driving countries toward democratic aspirations, such as justly educational opportunities and civil rights. The policy sociology as a tradition in the analysis of educational policy has provided an unparalleled perspective for analyzing policy issues in the field of education. Despite the importance of such an approach, there is no scientific evidence for the direction of policy studies in the policy sociology in Iran. Therefore, this paper seeks to describe this research tradition, given the lack of rich scientific background in the policy sociology in Persian. Accordingly, the present paper presents the key assumptions of the policy sociology and the policy archaeology as one of the approaches proposed in this research tradition. The research method of this paper is descriptive-analytical and documentary type. This study has shown that the policy sociology is based on seven key assumptions. These assumptions are value based study, political and historical perspective, multidisciplinary study, assemblage, discourse study and qualitative research. This article also discusses how researchers should use policy archaeology to analyze educational policies.