ارزشيابي كتاب درسي و راهنماي معلم زبان آموزي و جمله سازي دانش آموزان ناشنوا / كم شنوا

An Evaluation of Language Learning and (Sentence) Writing Course Book and Teacher’s Guide for Hearing-Impaired Students

هدف مقاله حاضر به ارزشيابي كتاب زبان آموزي و جمله سازي و كتاب راهنماي معلم دانش آموزان ناشنوا/كم‌شنوا مي پردازد. اين پژوهش رويكردي بازنگرانه به كتاب درسي دارد. روش از آنجايي كه مولفه هاي زبان و سطوح مختلف زبان مورد توجه است، مي توان گفت كه در پژوهش حاضر از منظر ساخت گرا به نقد و بررسي و واكاوي نقاط قوت و ضعف صوري و محتوايي كتاب هاي مورد بررسي و فرايند ياد دهي و يادگيري سواد آموزي پرداخته مي شود. با توجه به موضوع و هدف، از رويكرد پژوهش ارزشيابي و از روش هاي پژوهش كمي و كيفي (پژوهشي توصيفي، گروه كانوني و تحليل محتوا) استفاده شده است. ابزار پژوهش پرسش‌نامه هاي محقق ساخته است. براي گردآوري داده هاي مرتبط گروه هاي مختلفي در پژوهش حاضر به روش نمونه گيري غيرتصادفي هدفمند انتخاب شدند. ده متخصص از حوزه هاي شنوايي شناسي، طراحي و تدوين كتاب درسي و ارزشيابي از شهر تهران بررسي روايي و پايايي پرسشنامه را بر عهده داشتند؛ چهار معلم مجرب از استان تهران در مصاحبه متمركز در گروه هم انديش (ارزشيابي توصيفي) شركت داشتند؛ هشتاد و دو نفر از دوازده استان پرسشنامه بسته - پاسخ براي ارزيابي اجمالي كتاب درسي و راهنماي معلم (ليكرتي) را تكميل كردند؛ بيست نفر از شش استان منتخب براي تكميل پرسشنامه تفصيلي (درس به درس/ تحليل محتوا) در اين پژوهش شركت كردند و به گويه هاي مختلف پرسشنامه پاسخ دادند و گزارش روزانه از تدريس خود را براي درس هاي منتخب ارايه كردند؛ شش نفر متخصص آموزش زبان، زبان شناسي، شنوايي شناسي، برنامه‌ريزي درسي، گرافيك و ويراستاري پرسشنامه متخصصان موضوعي و هنر (حاشيه نويسي) را تكميل كردند؛ و در نهايت پرسشنامه بررسي اسنادي توسط پژوهشگر تكميل شد. يافته‌ها و نتيجه‌گيري نتايج تحليل كمي نشان مي دهد كه همبستگي ميان نمره هاي ويژگي هاي ظاهري و محتوايي برابر با 80/0 بوده كه با احتمال خطاي كمتر از 01/0 معنا دار است. در نهايت، پاسخ هاي مختلف به گويه ها در قالب مولفه هاي مهم در زبان آموزي و جمله سازي فهرست مي‌شود و نظرات در خصوص نقاط ضعف و قوت محتوايي و صوري جمع ‌بندي و با نتايج پژوهش هاي پيشين در حوزه ارزشيابي كتاب هاي زبان فارسي مقايسه مي شود.

objective The present study aimed to evaluate language learning and (sentence) writing course book and teacher’s guide for hearing-impaired first graders. A retrospective approach to the course materials was applied. Method Since a variety of language features and levels are considered, the research seems to share a structuralist point of view for criticizing and analyzing formal and content strengths and limitations of the materials being evaluated as well as the literacy learning and teaching process. With regard to the subject matter and purpose of the study, an evaluation research approach was employed and different quantitative and qualitative (descriptive, focus group and content analysis) research techniques were used. A researcher-made questionnaire for data collection was administered. Smaple groups were selected through a purposive non-random sampling. A group of ten experts in the field of audiology, curriculum planning and assessment from Tehran were responsible to check validity and reliability of the questionnaire; four experienced teachers from Tehran province were involved in the intensive interviewing in the focus group (a descriptive assessment); Eighty-two people from six selected provinces completed a closed-ended questionnaire for textbook and teacher’s guide (at a Likert scale); Twenty people from six selected provinces participated to complete a detailed questionnaire (lesson content analysis), they responded different items and provided their daily teaching reports for selected lessons; Six experts in language teaching, linguistics, audiology, curriculum planning, graphics and editing completed the questionnaire for subject and art experts (annotations); and finally, the researcher completed the documentary survey questionnaire. Results & Conclusion The results of quantitative analysis showed a correlation between scores of formal and content attributes by 0.80, which is significant with error probability values less than 0.01. At the end, various responses to the research items are listed as important features for language learning and (sentence) writing, and opinions about content and formal strengths and limitations are summarized and compared with findings of previous studies in the field of evaluation of Farsi teaching materials.