عوامل فرهنگي در ارتقاء سرمايه‌هاي انساني دانش آموزان دورۀ دوم متوسطه

هدف اين مقاله مطالعۀ نقش عوامل فرهنگي خاصه خصائل ديني در ارتقاء سرمايه‌هاي انساني دانش آموزان با بهره گيري از نظريه هاي سرمشق گيري بندورا، رشد اخلافي كلبرگ، عقلانيت فولي و دينداري گلاك و استارك است. روش پژوهش در اين تحقيق روش پيمايش است. جامعۀ آماري اين تحقيق همۀ دانش آموزان دختر و پسر مشغول به تحصيل دورۀ دوم متوسطه پايه‌هاي دهم، يازدهم و پيش‌دانشگاهي شهر تهران در سال تحصيلي 97- 96 است. از ميان اين دانش آموزان نمونه اي احتمالي به حجم 384 نفر انتخاب شده و براي جمع‌آوري داده‌ها، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. يافته ها نشان مي‌دهد كه ارزش‌هاي اخلاقي والدين، دين‌داري، خصائل اخلاقي و عقلانيت تأثير مستقيمي بر ارتقاء سرمايه‌هاي انساني دارد. دانش آموزان هنجارهاي اولياء خويش را مي پذيرند و به آن عمل مي كنند و به ديگران و عقايدشان احترام مي گذارند و از آسيب رساندن به آنها اجتناب مي كنند و سعي مي كنند به آنها كمك كنند. دانش آموزان مسئوليت‌پذير، وفادار به تعهدات و نظم در كارها و پايبند به اصول و فروع دين، رعايت شعائر و مناسك ديني هستند. از اين رو در تحصيلات پيشرفت مي كنند و توانمندتر و خلاق‌تر مي شوند. آنها معتقدند بدين وسيله مي توانند به حل مشكلات جامعه، توسعه و بالندگي آن كمك ‌كنند.

The purpose of this article is to study the role of cultural factors, especially religious traits, in promoting the human capital of students, using the theories of Bandura's modeling, Kellberg's moral development, Folee is rationality, and Glock and Stark's religiosity. The research method was survey. The statistical population consisted of all male and female students of secondary, tenth, eleventh grade and pre-university secondary schools in Tehran in the education year 96–97. Using probability sampling method of 384 students were selected and a researcher-made questionnaire was used for data collection. The results showed that the moral values of parents, religiosity, moral traits and rationality have had a direct impact on the promotion of human capital. Students accept and act on their parents' norms and respect others and their beliefs, avoiding harm and trying to help them. Students are also responsible, faithful to their commitments and discipline, and adhere to the principles and requirements of religion and practice religious rituals and practices. Hence, they advance in education and become more powerful and creative. Based on such believes, they can help to solve the problems of the society and its development.