مطالعه تفاسير زيارت كنندگان مسجد جمكران از آموزه غيبت

در اين نوشتار، آموزه غيبت به عنوان يك ايده موعودگرايانه از خلال تفاسير زيارت­كنندگان مسجد جمكران مطالعه گرديد و نشان داده شد كه موعودگرايي متاثر از نوعِ نگاه سوژه به پايان هستي (يا تاريخ) و نوعِ رستگاريِ مورد انتظار، در يك صورت نمادين تفسير مي­شود. با وام­گيري دستگاه مفهومي لاكان، سوژه­ها، مفسراني در نظر گرفته شدند كه اين ايده را در ساحت نمادين صورت­بندي مي­كنند؛ اين صورت­بندي از طريق دو فانتزي 1. تحقق جامعه­اي عاري از هرگونه بي­عدالتي و 2. تحقق جامعه­اي عاري از هرگونه فساد، ميل به همان­انگاري را در جهت جبرانِ فقدان بنيادي ناشي از غيبت منجي ايجاد مي­كند. پيامد اين ميل در فانتزي اول، تفسير آموزه غيبت در صورت نمادين اسطوره­اي است و نقش سوژه براي جبران اين فقدان، شركت در مناسكي چون خواندن نماز و دعا براي ظهور منجي در نظر گرفته مي­شود. در فانتزي دوم اما، آموزه غيبت در صورت نمادين علمي تفسير مي­شود و نقش سوژه براي جبران فقدان، مبارزه با مصاديق فساد از طريق امر به معروف­ها و نهي از منكراتي است كه فرايند تكويني ظهور را تند يا كند مي­كنند.

In this paper, the Occultion was studied as a messianic idea through the interpretations of pilgrims of Jamkaran Mosque. It was demonstrate that messianism is interpreted by the view of subjects about the end of the universe (or history) and the expected redemption. Borrowing Lacanian concepts, the subjects are considered as the commentators who formulate the messianic idea in the symbolic realm. This formulation was realized through two fantasies: 1. the fantasy of realization a society free of injustice and 2. The fantasy of realization a society free of corruption. The desire of identification in order to compensate for the fundamental the loss caused by the absence of Redeemer has two consequences: in the first fantasy the Occultion was interpreted in a mythical form and the role of subject was engage in rituals such as praying for a savior. In the second fantasy the Occultion was interpreted in a scientific form and the role of subject was the fight against corruption.