مطالعه چالش‌هاي فراروي سمن‌هاي حمايتي براي مداخله در مسائل اجتماعي و بهبود وضعيت اقشار آسيب‌پذير

اين تحقيق با رويكرد برساخت‌گرايي به دنبال پاسخ به اين پرسش است كه سمن‌هاي حمايتي براي مداخله در مسائل اجتماعي و بهبود وضعيت اقشار آسيب‌پذير با چه چالش‌هايي مواجه هستند. روش مورد استفاده نظريه مبنايي و تكنيك جمع‌آوري داده‌ها، مصاحبه عميق نيمه‌ساخت‌يافته با 23 نفر از فعالان سمن‌ها و مشاهده 34 سمن حمايتي است. طبق يافته‌ها، محوري‌ترين چالش پيش روي سمن‌ها، انجام «اقدامات خُرددامنه و فردگرايانه» است. آنچه منجر به ظهور چنين چالشي مي‌گردد، نخست ضعف سمن‌ها در ريشه‌يابي مسائل اجتماعي است. فرايند توانمندسازي اقشار آسيب‌پذير در سمن‌هاي حمايتي نيز غالباً كوتاه‌مدت، مقطعي و يك‌بعدي است و از مشاركت بوميان و مردم محلي به‌خوبي استفاده نمي‌شود. عواملي چون قدمت و طول عمر، اندازه، گستره جغرافيايي، حيطه فعاليت و گستره موضوعي سمن‌ها، بر چالش اصلي آنها در حوزه مداخله اثرگذار است. ايجاد علقه عاطفي بين حاميان و افرد آسيب‌پذير نيز در اينجا قابل ذكر است. همچنين اقدامات آنها كليشه نادرست نسبت به اقشار آسيب‌ديده به عنوان افرادي متهم، ضعيف و ترحم‌برانگيز را از بين نمي‌برد و اتفاق بزرگي در حوزه بهبود مسائل اجتماعي رقم نمي‌زند. در نهايت نتيجه فعاليت سمن‌ها در اين حوزه عمدتاً منجر به ادغام اجتماعي مجدد اقشار آسيب‌پذير در بدنه جامعه و عدم طرد اين اقشار از اجتماع نمي‌گردد.

Non governmental organizations (NGOs) as an important part of today world, have impressive role all over the world and also in Iran. Main question of research is that “what are challenges of social problems intervention to help vulnerable groups in supporting non governmental organizations?” Perspective of research is social constructionism which defines social problem as a solvable issue. Main method of research is grounded theory qualitative method with observation and semi-structured profound interview technics for data gathering; 23 interview with NGOs members and observation of 34 social problems oriented NGOs in Tehran province. Based on analytical findings, most fundamental challenge for NGOs intervention to improve vulnerable groups situation is “micro level and individual activities”. What leads to the emergence of such a challenge is, first, the weakness of NGOs in the rooting of social problems. The process of empowerment vulnerable groups in supporting NGOs is often short-term, cross-sectional and one-dimensional, and is not well-used local and native communities participatin. Factors such as longevity, size, geographical scope, field of activity and thematic scope of NGOs, affect their main challenge in intervention. Also, their actions do not eliminate the stereotype of the public about vulnerable groups as guilty and weak persons, and do not make a good event in improving social problems. finally, the result of NGOs activities in this area is not conducive to the social reintegration of vulnerable groups into the society and does not prevent their isolation and ejection.