تاثير سطوح مختلف رطوبت خاك در زمان آبياري بر شاخص‌هاي رشد اندام هوايي، ريشه، عملكرد و كارايي مصرف آب خيار گلخانه‌اي

Effects of Soil Moisture Deficit Levels at Irrigation time on Shoot and Root Growth Indices, Yield and Water Use Efficiency of Greenhouse Cucumber

هدف از تحقيق حاضر، ارزيابي اثر سطوح مختلف رطوبت خاك در زمان آبياري بر رشد، عملكرد و كارايي مصرف آب خيار گلخانه اي رقم يلدا بود. آزمايش در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با شش تيمار و در سه تكرار در مركز تحقيقات گلخانه اي اصفهان در سال 1395 انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل رطوبت در حد ظرفيت مزرعه، 10، 20، 30، 40 و 45 درصد ظرفيت مزرعه بودند. آبياري زماني انجام شد كه رطوبت خاك تا حد مقادير فوق كاهش يافت. در اين آزمايش، ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن تر اندام هوايي، متوسط سطح برگ، طول ريشه، وزن ريشه، وزن خشك ريشه، نسبت وزن شاخه به ريشه، تعداد ميوه، عملكرد و كارايي مصرف آب اندازه not;گيري شدند. نتايج نشان داد كه سطوح مختلف رطوبت خاك در زمان آبياري بر خصوصيات ريشه، عملكرد و كارايي مصرف آب خيار گلخانه اي در سطح پنج درصد اثر معني داري داشتند. با افزايش محتواي رطوبت خاك، رشد ريشه كاهش يافت. به طوري كه تيمار 45 درصد كسر رطوبت ظرفيت مزرعه در زمان آبياري، بيشترين طول ريشه، وزن تر و خشك ريشه را به خود اختصاص داد. بيشترين عملكرد از تيمارهاي شاهد و 10 درصد كسر رطوبت به دست آمد. نتايج نشان داد كه تيمار، 10 درصد كسر رطوبت ظرفيت مزرعه به دليل بيشترين كارايي مصرف آب (28.5 كيلوگرم به ازاي هر مترمكعب آب) و عملكرد (3.12 كيوگرم در مترمربع) بهترين تيمار بود.

The aim of this study was to evaluate the effect of different levels of soil moisture at irrigation time on root growth, yield and water use efficiency of greenhouse cucumber (Cucumis sativus L.), Yalda cultivar. The experiment was conducted in a randomized complete block design with six treatments and three replications in Isfahan Greenhouse Research Center in 2016. These experimental treatments included: field capacity (FC), 10% FC, 20% FC, 30% FC, 40% FC and 45% FC. Therefor, Irrigation was carried out after reducing the soil moisture to above values. In this experiment, plant height, leaf number, fresh weight of shoot, average leaf area, root length, root fresh weight, root dry weight, shoot to root ratio, fruit number, yield and water use efficiency were measured. The results showed that different levels of soil moisture at irrigation time had significant (p<0.05) effect on root growth, yield and water use efficiency of greenhouse cucumber. The results also indicated that root growth decreased with increasing soil moisture content. The highest root length, fresh and dry weight of the root were achieved with the treatment of 45% moisture content of the field capacity at irrigation time. The highest yield was obtained in FC and 10% FC treatments. The results showed that the best treatment was 10% FC treatment due to highest water use efficiency (5.28 kg.m-3) and yield (12.3 kg.m-2).