بررسي تأثيرگذاري مؤلفه‌هاي فضاي شهري بر شكل‌ گيري الگوهاي رفتاري (نمونه موردي منطقه 2 تهران)

Explaining the Impacts of Urban Elements on Behavioral Patterns A Case Study of the District Two of Tehran’s Municipality

ارزيابي فضاهاي شهري عموماً با تأكيد بر ابعاد كالبدي و فارغ از نگاه اجتماعي صورت پذيرفته است؛ در صورتي كه فضاهاي شهري تنها به وسيله طراحان و برنامه ­ريزان ساخته نشده بلكه در عمل از شيوه استفاده شهروندان و تصوير ذهني آنها نيز تأثير مي­گيرند. اين پژوهش با هدف واكاوي تأثيرپذيري رفتار انسان از مؤلفه­ هاي محيطي شامل معنا، عملكرد و شكل فضاي شهري انجام شده است. روش انجام اين پژوهش كاركردي برگرفته از نتايج بررسي ­هاي توصيفي- استنتاجي و اسنادي- كتابخانه ­اي بوده كه بر مبناي آن مدل­ سازي صورت گرفته است. ارزيابي صحت و دقت فرضيات به كمك روش معادلات ساختاري SEMبه طور مشخص روش كمترين مربعات جزئي (PLS)در نرم ­افزارهاي Smart PLS و SPSS صورت پذيرفته است. آزمون­ هاي خودگردان سازي (Bootstraping)، تحليل عاملي تأييدي و تي تك نمونه­ اي (t-value)در اين راستا و آزمون­ هاي شاخص اعتبار اشتراك (CV com.)، شاخص اعتبار افزونگي (CV red.)، واريانس تبيين­شده (R2)و شاخص GOFجهت نكويي برازش مورد استفاده قرار گرفتند. يافته­ هاي پژوهش نشانگر فزوني سطح معناداري 3/403، 2/405 و 6/085 به ترتيب در ارتباط با معنا، عملكرد و شكل فضاي شهري از ميزان قابل قبول 1/96 و در نهايت، تأييد رابطه ميان معنا، عملكرد و شكل فضاي شهري بر شكل­ گيري الگوهاي رفتاري مي­ باشد.

Urban spaces are representations of the citizens’ life quality based on environmental, cultural and social structures. One can come to a clear and general overview on this point by analyzing those structures as parts of the whole city or society. The study of urban spaces from this point of view has been neglected due to several reasons including the ease of understanding the physical and environmental aspects compared to the meaning and performance of the urban spaces. This study is a strategic-urban one with an applied method obtained from the results of descriptive-inferential and library-based studies based on which our model has been formed. The accuracy of hypothesis was investigated using Structural Equation Modeling (SEM) especially Partial Least Square (PLS) method in Smart PLS and the SPSS software. In addition, bootstrapping, confirmatory factor analysis, Cross Validated Redundancy (CV red.), Cross Validated Communality (CV com.), t- value test, Stone-Geisser’s Q² value and GOF index were applied in the study. The results of the study indicated the significant levels of 3.403, 2.405 and 6.085 for meaning, function and form respectively with acceptable level (1.96) which show that the three components of form, function, and meaning always have a two-link relationship (dialectic) with each other, and it may be possible to set a set of discourses among them that can be defined in the form of a general structure. Thus, these components in combination can be effective in the formation and occurrence of behavioral patterns by guaranteeing human activities.