توانايي تجمع فلزات سنگين در پوسته دوكفه اي Cerastoderma lamarcki در سواحل جنوب غربي درياي خزر، استان گيلان

Heavy metal accumulation capability in the shells of Cerastoderma lamarcki in the south west coast of the Caspian sea; Guilan province

در اين تحقيق، ميزان غلظت فلزات سنگين نيكل، آهن، كادميوم، آلومينيوم، كروم، مس، روي، سرب و واناديوم در رسوبات و پوسته صدف Cerastodema lamarcki در 10 ايستگاه از سواحل جنوب غربي درياي خزر در محدوده استان گيلان در بهمن ماه 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. غلظت فلزات در نمونه هاي پوسته و رسوب، پس از آماده‌سازي و هضم اسيدي با استفاده از دستگاه ICP - OES تعيين شدند. نتايج نشان دادند كه پوسته صدف مورد مطالعه توانايي مناسبي براي تجمع فلزات مس، سرب، روي, كروم و كادميوم دارد و مي تواند براي اين عناصر بعنوان يك پايشگر زيستي مناسب در سواحل استان گيلان مورد استفاده قرار گيرد. نتايج آناليز خوشه‌اي نشان داد كه عناصر آهن و آلومينيوم در رسوبات، مستقل ازساير عناصر مي باشند. محاسبه فاكتور غني شده‌گي(EF)، نشان داد كه رسوبات سواحل غربي گيلان براي فلزات مس، سرب، واناديوم، كروم و نيكل از غني شدگي متوسطي برخودار هستند. مقايسه غلظت فلزات مورد مطالعه با استانداردهاي جهاني نشان مي دهد كه رسوبات سواحل گيلان از نظر غلظت عناصر مس، نيكل و كادميوم داراي آلودگي متوسط هستند. باتوجه به روند توسعه شهري، كشاورزي و صنعتي در منطقه و منابع ارزشمند اكوژيك درياي خزر، مديريت يكپارچه منابع آلاينده براي حفظ سلامت عمومي و محيط زيست درياي خزر ضروري است.

In this survey, concentration of some heavy metals (Ni, Fe, Cd, Al, Cr, Zn, Pb, and V) in the sediment and bivalve shell of Cerastodema lamarcki were investigated at10 sampling site along the south west coast of the Caspian Sea in Guilan province region in February 2015.After sample preparation and acid digestion, the specimens were analyzed using by ICP-OES.The results showed that the bivalve shells hve suitable potential for accumulation of Cu, Pb, Zn, Cr, and Cd and also can use as a biomonitoring agent at the study areas.Statistical cluster analysis demonstrated that iron and aluminum in sediment samples are independent from the other measured elements.On the base of enrichment factor(EF) calculation, the sediment of the areas classified in mordant enrichment for Cu, Ni and Cd levels. Compression of metal levels with some international standards shows that the sediment quality categorized at the medium level of pollution. By the trend of urbanization, agriculture and industrial development at the region beside the valuable ecological resources of Caspian Sea, overall management of pollutants sources for public health an environmental protection is essential.