اثر تنش خشكي بر برخي ويژگي هاي فيزيولوژيكي سه رقم انگور (.Vitis vinifera L)

Effect of Drought Stress on Some Physiological Traits in Three Varieties of Grapes (Vitis vinifera L

تنش خشكي از مهم ترين عوامل محدود كننده كشت و توليد انگور در جهان و ايران است. براي بررسي اثر تنش خشكي بر برخي صفات فيزيولوژيكي سه رقم انگور فخري، ملايي و قلاتي، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تيمار شامل پتانسيل آب خاك در محدوده 0/2- (شاهد)، 0/7- و 1/2- مگاپاسكال در شرايط گلخانه اي در سال 1395 اجرا شد. در اين پژوهش تاك هاي غير پيوندي انگور در گلدان هاي بزرگ 26 ليتري با بافت لومي رسي مستقر شدند. بر اساس نتايج اين پژوهش هر دو سطح تنش اثر معني داري بر نسبت وزن خشك به سطح برگ، پايداري غشاي سلولي، غلظت كلروفيل، پرولين، كربوهيدرات هاي محلول، محتواي آب نسبي برگ، فعاليت آنزيم هاي كاتالاز و پراكسيداز داشتند. كربوهيدرات هاي محلول در سطح تنش 1/2- مگاپاسكال افزايش معني دار 47 درصدي نسبت به شاهد (10/57 ميلي گرم در گرم وزن خشك) نشان داد. تنش خشكي باعث كاهش در صفت ميزان محتواي آب نسبي برگ (2 درصد) و افزايش در صفات ميزان پرولين (9 درصد)، مالون دي آلدئيد (55 درصد)، ميزان فعاليت پراكسيداز (15 تا 20 درصد) و ميزان فعاليت آنزيم كاتالاز (9 درصد) شد. بيشترين و كمترين ميزان كلروفيل به ترتيب در رقم قلاتي (1/63 ميلي گرم در گرم وزن تر) و رقم فخري (1/31 ميلي گرم در گرم وزن تر) مشاهده شد. به طوركلي رقم قلاتي پتانسيل بالاتري براي تحمل شرايط تنش خشكي نسبت به ارقام ملايي و فخري دارد.

Drought stress is one of the most important limiting factors for cultivation and production of grapes in the world and Iran. To study the effect of drought stress on some physiological traits of three cultivars, i.e. ‘Fakhri’, ‘Molaei’ and ‘Ghalati’, a factorial experiment in completely randomized design with three soil water potential treatments. i.e. -0.2 (control), -0.7 and -1.2 MPa was implemented in greenhouse conditions in 2016. In this study, non- grafted grape vines were placed in large 26-liter pots filled with a clay loam textured soil. According to the results of this study, both levels of stress had a significant effect on dry matter to leaf area ratio, cell membrane stability, chlorophyll, proline, and soluble carbohydrates concertation, leaf relative water content, catalase and peroxidase activities. Soluble carbohydrates concentration showed a significant increase of 47 percent compared to control (10.57 mg g-1 DM) in -1.2 MPa stress level. Drought stress decreased the RWC (2 Percent) and increased proline (9 Percent) and malondialdehyde (55 percent) concentration, the peroxidase (15 to 20 percent) and catalase activity (9 Percent). The highest and the lowest chlorophyll concentrations were observed in ‘Ghalati’ (1.63 mg g-1 FM) and ‘Fakhri’ (1.31 mg g-1 FM), respectively. In conclusion, ‘Ghalati’ cultivar had higher potential to withstand drought stress conditions than ‘Molaei’ and ‘Fakhri’ cultivars.