پديد آورندگان :
رستميان، لاله دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده علوم زراعي - گروه مهندسي باغباني , چالوي، ويدا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده علوم زراعي - گروه مهندسي باغباني , صادقي، حسين دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده علوم زراعي - گروه مهندسي باغباني
كليدواژه :
پراكسيداسيون ليپيدي , كشت بافت , كلريد سديم , محتواي آب نسبي , نشت يوني , مركبات , شرايط درون شيشه اي
چكيده فارسي :
شوري يكي از مشكلات توليد مركبات در جهان است و تحمل يا مقاومت پايه‌هاي مركبات به شوري به خوبي شناخته نشده است. در اين پژوهش، واكنش‌هاي فيزيولوژيكي چهار پايه نارنج (Citrus aurantium. L)، پونسيروس (Poncirus trifoliate Raf.)، سيتروملو (Citrumelo) و سيترنج (Citranges) به تنش شوري در آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در شرايط درون شيشه‌اي در دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري بررسي شد. ريزنمونه‌هاي تهيه شده از هر چهار پايه به محيط كشت جامد موراشيگ و اسكوگ (MS) حاوي 8/9 ميكرومولار BA و نيم ميكرومولار NAA با غلظت‌هاي مختلف كلريدسديم (صفر، 50، 100 و 200 ميلي‌مولار) در سه تكرار منتقل شدند. براساس نتايج به دست آمده در پايان آزمايش، وزن تر و خشك، محتواي آب‌نسبي، نشت‌يوني و ميزان رنگيزه‌هاي فتوسنتزي از قبيل كلروفيل a، كلروفيل b و كارتنوئيد گياهچه‌ها داراي همبستگي منفي با غلظت تيمار شوري و غلظت يون سديم در بافت برگ‌ها بود. اگر چه نشت‌يوني با افزايش غلظت كلريدسديم در هر چهار پايه افزايش يافت ولي، پايه نارنج نسبت به ساير پايه‌ها از نظر آماري كمترين نشت‌يوني را نشان داد. در همه تيمارهاي شوري ميزان رنگيزه‌هاي فتوسنتزي پايه‌ها، كاهش معني‌داري در سطح يك‌درصد نسبت به شاهد داشتند. در بين پايه‌هاي مورد آزمايش، ميزان رنگيزه‌هاي فتوسنتزي و آب‌نسبي سيترنج بيشتر از ديگر پايه‌ها بود. در مجموع، پايه‌هاي سيترنج و نارنج مقاومت بهتري به آسيب‌هاي ناشي از تنش شوري نشان دادند.
چكيده لاتين :
Salinity is one of the problems citrus production faces around the world, and the tolerance or resistance mechanism of citrus rootstocks to salinity is not well known. This study investigates the physiological responses of four citrus rootstocks, namely Sour orange (Citrus
aurantium L.), Poncirus (Poncirus trifoliate Raf.), Citromelo (Citrumelo), and Citrange (Citranges), to salinity stress in a factorial
experiment, based on completely randomized design under in vitro conditions. The explants are prepared from all four rootstocks and
transferred in a Murashige and Skoog (MS) solid culture medium, containing 8.9 μM BA and 0.5 μM NAA with different concentrations of
sodium chloride (0, 50, 100, and 200 mM) in three replications. Based on the obtained results, fresh and dry weight of plantlets, water
content, leakage, and photosynthetic pigments such as chlorophyll a, chlorophyll b, and carotenoid have had a negative correlation with
salinity concentration and concentration of sodium ion in the tissue of the leaves. Although leakage increases by increasing concentration of
sodium chloride on all four rootstocks, the sour orange rootstock statistically showed the least leakage as compared to other rootstocks. In all
salinity treatments, the amount of rootstocks photosynthetic pigment reductions has been statistically significant (p ≤ 0.01) in comparison to
the control. Among the tested rootstocks, the amount of photosynthetic pigments in the Citrange rootstock surpassed that of other rootstocks.
In conclusion, Citrange and Sour orange rootstocks show better resistance to the damages, caused by salt stress.
