تأثير محتواي رطوبت بذر و مدت انباركردن بر جوانه‌زني و رشد اوليه گياهچه سه رقم گندم (Triticum aestivum L.) در استان مازندران

Effect of seed moisture content and storage duration on three wheat (Triticum aestivum L.) cultivars germination and early seedling growth in Mazandaran province

اين تحقيق به­ منظور بررسي تأثير محتواي رطوبت بذر و مدت انباركردن بر برخي خصوصيات جوانه ­زني گياهچه سه رقم گندم در استان مازندران به ­صورت كرت­ هاي دو بار خرد شده بر اساس طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي با 4 تكرار اجرا شد. تيمارها بذرهاي ارقام مرواريد، ميلان و N8019 برداشت ­شده با محتواي رطوبت­ هاي10،12 ،14 و16درصد و انبارشده به­ مدت 2،3 و4 ماه بعد از برداشت بودند. با آزمون جوانه­ زني استاندارد، درصد جوانه ­زني نهايي، درصد گياهچه ­هاي عادي، متوسط زمان جوانه ­زني، طول و وزن خشك گياهچه و شاخص ­هاي وزني و طولي بنيه (به­ ترتيب حاصلضرب وزن خشك و طول گياهچه در درصد جوانه ­زني نهائي) گياهچه تعيين و هدايت ­الكتريكي مواد مترشحه از بذرها اندازه­ گيري شدند. نتايج نشان داد بذرهاي برداشت­ شده با محتواي رطوبت10 درصد و انبارشده به­ مدت2 ماه، بذرهاي ارقام ميلان و N8019انبارشده به­ مدت4 ماه و بذرهاي رقم ميلان برداشت­ شده با محتواي رطوبت12 درصد از بيش­ترين درصد جوانه ­زني نهائي به­ ميزان 98 درصد برخوردار بودند. بذرهاي ارقام مرواريد و ميلان برداشت­شده با محتواي رطوبت10 درصد و 2 ماه انبارشده و بذرهاي رقم N8019با محتواي رطوبت 12 درصد برداشت و 2 ماه انبارشده داراي بيش­ترين درصد گياهچه­ هاي عادي به­ ميزان 98 درصد بودند. كم­ترين متوسط زمان جوانه ­زني به بذرهاي رقم ميلان برداشت­شده با محتواي رطوبت بذر10 درصد و 2 ماه انبارشده به­ ميزان1/210 روز، تعلق داشت. بر اساس نتايج اين تحقيق، محتواي رطوبت بذر در هنگام برداشت مطلوب براي رقم مرواريد10 و براي ارقام ميلان و N8019 12 درصد و مدت انبارماني مناسب بذر براي رقم مرواريد سه ماه و براي ارقام ميلان و N8019 دو ماه بود.

This research conducted in order to study on effect of seed moisture content and storage duration on some germination and vigor traits of 3 wheat cultivars at Mazandaran province as split split plot based on complete randomized design by 4 replications. Treatment were Morvarid, Milan and N8019 cultivars seeds which by 10, 12, 14 and 16 percent seed moisture content harvested and for 2, 3 and 4 month after harvest stored. By standard germination test, final germination and normal seedlings percent, mean germination time, seedling length and dry weight and seedling length and weight vigor indices (respectively seedling dry weight and length multiplication in final germination percent) determined and electro conductivity measured. Results revealed that, harvested seeds at 10 percent moisture content stored for 2 month, Milan and N8019 cultivars seeds stored for 4 month and Milan cultivar seeds harvested at 12 percent moisture content had the most final germination percent, 98 percent. Morvarid and Milan cultivars seeds harvested at 10 percent moisture content and stored 2 month and N8019 cultivar seeds harvested at 12 percent moisture content and stored 2 month had the most normal seedlings percent, 98 percent. The lowest mean germination time, 1.210 day, belonged to Milan cultivar seeds harvested at 10 percent moisture content and 2 month stored. Based on this research results, optimum seed moisture content at harvest for Morvarid cultivar was 10 percent and for Milan and N8019 were 12 percent and suitable seed storage duration was 3 months for Morvarid cultivar and for Milan and N8019 were 2 months.