اثر كود زيستي بر ويژگي هاي كمي چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L.) تحت سطوح مختلف كود شيميايي

Effect of bio-fertilizer on quantitative traits of roselle (Hibiscus sabdariffa L.) under different levels of chemical fertilizer

چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L.) گياهي دارويي و معطر نيمه‌گرمسيري از خانواده ختمي است كه از كاسبرگ آن به‌دليل خواص دارويي و خوراكي استفاده مي‌شود. به‌منظور ارزيابي اثر كود‌ زيستي بر ويژگي‌هاي كمّي چاي ترش تحت سطوح مختلف كود شيميايي، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه زابل در دو سال زراعي 1392 و 1393 اجرا شد. آزمايش به‌صورت كرت‌هاي يك‌بار خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار پياده شد. عامل اصلي كاربرد كودهاي شيميايي فسفر، نيتروژن و NPK و عامل فرعي شامل تلقيح با كودهاي زيستي نيتروكسين، سوپرنيتروپلاس، سوپربيوفسفات، ميكوريزا و عدم استفاده از كود زيستي بودند. اثر اصلي كود شيميايي، زيستي و برهمكنش آنها بر كليه صفات مورد بررسي در سطح احتمال يك درصد معنا‌دار بود. تعداد غوزه در بوته مهم‌ترين جزء تعيين‌كننده عملكرد كاسبرگ بود. براي كليه صفات مورد مطالعه بيشترين مقادير در تيمار كود شيميايي NPK توأم با كود زيستي نيتروكسين به‌دست آمد. بنابراين با توجه به ضرورت توليد گياهان دارويي در نظام‌هاي زراعي، استفاده از كودهاي شيميايي NPK به‌همراه كود زيستي نيتروكسين جهت بهبود رشد گياهان و افزايش عملكرد كاسبرگ در چاي ترش توصيه مي‌گردد

Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) is a subtropical medicinal plant belongs to the Malvaceae family, those sepals of them, due to its therapeutic properties and culinary, are used. To evaluate the effect of bio-fertilizer on quantitative traits of roselle under different levels of chemical fertilizer, an experiment was conducted at the Research Farm, University of Zabol, during growing season 2013 and 2014. The experiment was carried out in the split plot based on randomized coplete block design with three replications. The main plot was the use of chemical fertilizers, phosphorus, nitrogen and NPK and the subplots were inoculated with nitroxin, supernitroplus, superbiosulphate, mycorrhiza and non-bio-fertilizer. The effects of chemical, biological fertilizers and interactions of thems were significant (P≤0.01) for all studied traits. Calyx number per plant was the most important component in determining the sepals yield. The highest values for all studied triates belonged to the treatment NPK fertilizer in combination with the nitroxin bio-fertilizer. Thus, with respect to the production of medicinal plants in cropping systems, to improve plant growth and increase the sepals yield of roselle, chemical fertilizers NPK in combination with the nitroxin bio-fertilizer is recommended.