اثرات زيست محيطي تردد اسكيدر و جهت هاي چوب كشي بر فشردگي خاك و وضعيت استقرار تجديد حيات طبيعي در جنگل هاي چوب فريم

The Environmental Effects of Skidder Traffic and Skidding Directions on Forest Soil Compaction and the Regeneration Establishment Condition in Choob-e- Farim Forests

فشردگي خاك جنگل در اثر به ­كارگيري ماشين ­آلات چوب­ كشي و قدرت و وزن بالاي آنها بوده و سبب تغييرات در خصوصيات فيزيكي خاك مي­ شود. كاهش رويش درخت در اغلب بررسي­ هاي انجام شده از بيشترين آثار منفي تردد ماشين چوب­ كشي است. هدف اين تحقيق بررسي اثرات تعداد تردد اسكيدر در جهت­ هاي مختلف چوب­ كشي (چوب­ كشي رو به بالا و چوب­ كشي رو به پايين) بر فشردگي خاك و ­استقرار نهال­ هاي جنگلي انجام گرفت، كه با استفاده از اسكيدر چرخ لاستيكي تيمبرجك C450 در دو پارسل­ 9 و 11 سري دهميان، شركت سهامي و بهره­برداري چوب فريم اجراء گرديد. تعداد تردد در پنج سطح (صفر بار (شاهد) 1 تا 5، 6 تا 10، 11 تا15 و بيش از 15 بار تردد) و جهت ­هاي چوب­ كشي در دو سطح (چوب­ كشي به بالا و چوب ­كشي به پايين) اندازه­ گيري شدند. بعد از عمليات چوب ­كشي، در داخل مسير قطعات نمونه مربع ­شكل به مساحت 9 مترمربع پياده گرديد. وزن مخصوص ظاهري خاك،­ تراكم و حجم ريشه نهال نيز دراين قطعات­ در محل شاهد و رد چرخ اسكيدر بررسي گرديد. نتايج نشان داد كه بيشترين افزايش وزن مخصوص ظاهري درترددهاي اوليه (1 تا5 تردد) اتفاق افتاده است، افزايش وزن مخصوص ظاهري خاك در اثرچوب ­كشي تا عمق 30 سانتي­متري نيزقابل توجه است. فشردگي خاك در چوب­ كشي رو به بالا بيشتر (gr/cm3 1/24) از چوب ­كشي رو به پايين gr/cm3)1/19) است. جهت­ هاي چوب ­كشي رو به بالا و رو به پايين دامنه روي تراكم نهال ­ها تاثيري نداشت. تعداد تردد بيش از 10 بار در هر دو جهت چوب ­كشي (به بالا وپايين) باعث كاهش تعداد و رشد نهال گرديد. تعداد تردد مجاز در چوب ­كشي رو به بالا 8-7 بار و در چوب ­كشي رو به پايين 12-11 بار تعيين گرديد.

Forest soil compaction influenced by the use of skidders machineries, its power and weight, causes changes on specific physical characteristics of soil. In most of the investigations, the negative effects of skidder traffic is reduction in growth of trees. The aim of this research was investigating the effects of number of skidder traffic in different skidding direction (uphill and downhill skidding) on soil compaction and forest seedlings establishment, through using rubber–tired skidder, the Timber jack 450c in compartments 9 and 11 series of the Dehmian exploitation corporation Choob-e-Farim company. The number of traffic at five levels (0, 1-5, 6-10, 11-15 and >15 passes) and two levels of skidding directions (uphill and downhill) were measured. After logging operations, sample plots with 9m2 size were recorded within the skidding trails. Bulk density, seedling density and root volume were measured on the disturbed surface and within the skidding trails. Results showed that the most bulk density increase was occurred during the first few passes of skidder (1-5 traffic). The increases in bulk density were considerable at the sampling depth of 20-30 cm. Uphill skidding soil compaction were higher (1/24 gr/cm3) than downhill skidding (1/19 gr/cm3). Uphill and downhill skidding directions did not affect the seedlings density. Traffics by more than 10 times at uphill and downhill skidding reduced the seedlings density and growth. The number of allowed traffics in uphill and downhill was determined to be 7-8 and 11-12 times respectively.