برازش مدل هاي توزيع فراواني گونه اي در جوامع مشجر گياهي منطقه گوره دره، كوه هاي گچي قران اهر

Fitting of Species Frequency Distribution Models in Woody Societies in Rangelands of Gouradarah, Gechigiran Ahar

يكي از اهداف مهم مديريت منابع طبيعي، حفظ تنوع گياهي در بوم­ سازگان مي ­باشد. به ­طوري كه رويشگاه­ ها از حاصلخيزي و پايداري بوم ­شناختي بيشتري در برابر تغييرات برخوردار شوند. شاخص­ هاي تنوع مختلفي براي بررسي وضعيت تنوع گونه ­اي بوم­ سامانه ­هاي طبيعي ارائه گرديده­ است. يكي از اين شاخص­ ها، استفاده از مدل ­هاي تجربي توزيع فراواني است كه هر كدام از اين مدل ­ها بيانگر ميزان پايداري و سلامت جوامع گياهي مي­ باشد. اين تحقيق در مراتع مشجر منطقه گوره­ دره گچي­ قران در 20 كيلومتري جنوب شهر اهر به­ منظور آگاهي از ميزان تخريب و پايداري جوامع گياهي موجود در دو طبقه ارتفاعي صورت پذيرفت. بدين منظور، در دو طبقه ارتفاعي پايين­تر و بالاتر از 1800 متر از سطح دريا اقدام به مستقر نمودن 50 قطعه نمونه شد. در داخل قطعه نمونه ­ها، تعداد و درصد گونه ­هاي درختچه­ اي و درختي داخل قطعه نمونه ­ها برداشت شد. از شاخص­هاي پارامتريك شامل منحني درجه­ بندي تنوع و مدل ­هاي توزيع فراواني (عصاي شكسته، لوگ­نرمال، سري لگاريتمي و سري هندسي) جهت بررسي گرافيكي تنوع گياهي و ميزان برازش آن­ها با مدل ­هاي تجربي مبين پايداري جوامع گياهي استفاده شد. نتايج نشان داد كه با بررسي ميزان برازش داده ­هاي فراواني گونه توسط استفاده آزمون برازش توزيع كاي­اسكور، جامعه گياهي هر دو طبقه ارتفاعي از مدل سري لگاريتمي در سطح پنج درصد تبعيت مي­ كند. از آنجا كه مدل سري لگاريتمي بيانگر جوامع ناپايدار است و جامعه گياهي، تعداد گونه نسبتاً كمي دارد لذا مي ­توان احتمال داد كه اين دو رويشگاه از لحاظ تنوع گونه­ اي و پايداري در سطح پاييني قرار گرفته­ اند. هر دو طبقه ارتفاعي با مدل سري هندسي برازش معني ­دار در سطح پنج درصد داشت. بر طبق نتايج، طبقه پايين ارتفاعي داراي تنوع كمتري نسبت به طبقات ارتفاعي بالا بود. بنابراين پيشنهاد مي ­شود تا حد امكان فشار دام بر مراتع توسط روستاها و عشاير محلي با ايجاد معيشت­ هاي جايگزين كمتر شود.

One of the important goals of natural resource management is to conserve plant diversity in the ecosystem so that sites are more productive and more ecologically stable at various situations. Different diversity indices have been presented to study the species status of natural ecosystems. One of these indicators is the use of empirical distribution models that each of these models indicates the sustainability and health of plant communities. This research was carried out in Guyje bel woodlands of Gechigiran region in order to know about the extent of degradation and stability of plant communities in two levels of altitude. For this purpose, 50 samples were taken in two altitude levels; lower and upper than 1800 m above sea level. We recorded the percentage of shrubs and trees species in the plots. Parametric indicators including diversity grading curves and frequency distribution models (broken wands, logical norm, logarithmic series and geometric series) were used for graphical study of plant diversity and their fitting with experimental models of sustainability of plant communities. The results showed that, by examining the fitting of species abundance data, using the Chi-square fit test, the plant community of both altitude classes follows the logarithmic series model at the 5% level. Since the logarithmic series model represents unstable communities and the plant community has a relatively small number of species, it can be expected that these two sites were in a low diversity in terms of species diversity and stability. Both elevations had a significant fitting of 5% with the geometric series model. According to the results, the lower altitude (lower than 1800 m) had a lower diversity than the higher altitudes (above 1800 m). Therefore, it is suggested that management decisions should be made to increase species diversity in the mentioned areas.