تغييرات شكل‌هاي پتاسيم و كاني‌هاي رسي در خاك زير كشت پرتقال با سنين مختلف در شهرستان داراب (استان فارس)

با وجود اهميت پتاسيم در تغذيه درختان پرتقال و استفاده از كودهاي پتاسه، اطلاعات كمي درباره ميزان رهاسازي پتاسيم در ريزوسفر و خاك‌هاي زير كشت اين محصول وجود دارد. لذا به‌منظور بررسي هواديدگي كاني‌هاي ميكايي و تغيير شكل‌هاي مختلف پتاسيم در خاك‌هاي زيركشت درختان پرتقال، از يك باغ بزرگ پرتقال در شهرستان داراب داراي درختان با سنين 5، 10 و 20 ساله از توده خاك و ريزوسفر درختان و همچنين خاك كشت نشده از سه عمق 30-0، 60-30 و 100-60 سانتي‌متري نمونه‌برداري شد. غلظت پتاسيم محلول، تبادلي، غيرتبادلي و كاني‌هاي رسي خاك‌ها اندازه‌گيري شد. نتايج بيانگر كاهش ميانگين پتاسيم محلول و تبادلي خاك‌هاي زير كشت نسبت به خاك‌هاي كشت نشده است. ميزان پتاسيم غيرتبادلي در خاك‌هاي زير كشت درختان 20 ساله نسبت به درختان ديگر و خاك‌هاي كشت‌نشده كاهش نشان مي‌دهد. در تمامي نمونه‌ها با افزايش عمق از ميزان پتاسيم محلول و تبادلي كاسته مي‌شود. همچنين تغييرات كاني‌هاي رسي نشان‌دهنده كاهش مقدار كاني ايليت و افزايش كاني‌هاي اسمكتيت و مختلط ايليت- اسمكتيت با افزايش سن باغ‌هاي مورد مطالعه است. با افزايش سن درختان، گسترش سيستم ريشه‌اي و جذب بيشتر پتاسيم خاك، تغييرات كاني‌هاي رسي نيز با شدت بيشتري صورت گرفته است. لذا بر اساس نتايج به‌دست آمده، به‌منظور جلوگيري از كاهش بيش از حد ذخيره پتاسيم در خاك‌هاي زير كشت درختان پرتقال به‌ويژه در باغ‌هاي با سنين بيشتر، بر كوددهي پتاسيم متناسب با آزمون خاك در منطقه مورد مطالعه تأكيد مي‌شود.