پديد آورندگان :
غيور، محمد جهاد دانشگاهي كاشمر , طاهريان، مجيد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، مشهد , باغبان، صادق جهاد دانشگاهي كاشمر , خاوري، سعيد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، مشهد
كليدواژه :
استقرار گياهچه , دما , سرعت جوانه‌زني , شاخص بنيه طولي , گياهان دارويي
چكيده فارسي :
تأثير عوامل محيطي بر مراحل نمو يك گياه باعث مي‌شود كه تاريخ كاشت از منطقه‌اي به منطقه ديگر متفاوت باشد. درجه حرارت يك عامل مهم حاكم بر حداكثر درصد جوانه‌زني و سرعت جوانه‌زني مي‌باشد. پرايمينگ بذر باعث بهبود در سرعت جوانه‌زني و يكنواختي جوانه‌زني و كاهش حساسيت بذر به عوامل محيطي مي‌شود. هدف از اين آزمايش بررسي تاثير تيمارهاي پرايمينگ در دماهاي پايين بر خصوصيات جوانه‌زني چاي ترش در شرايط آزمايشگاه و مطالعه اثر تيمارهاي مختلف پرايمينگ در بهبود خصوصيات جوانه‌زني و استقرار گياهچه در تاريخ‌هاي كاشت زودهنگام و مقايسه تاريخ‌هاي كاشت زود هنگام با يكديگر در مزرعه بود.
مواد و روش‌ها: آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در آزمايشگاه علوم و تكنولوژي بذر مؤسسه آموزش عالي جهاد دانشگاهي واحد كاشمر انجام شد. عامل اول 5 پيش‌تيمار شامل غلظت‌هاي 10 ميلي‌مولار سولفات روي، 5/2 ميلي‌ليتر اسيد هيوميك، تركيب اسيد هيوميك و سولفات روي، كود زيستي (پتابارور 2) و شاهد (فاقد هر گونه پيش تيمار) و عامل دوم 5 سطح دما شامل 10، 12، 14، 16 و 18 درجه سلسيوس بود. آزمايش‌هاي مزرعه‌اي در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي كاشمر به صورت سه آزمايش مجزا انجام شد. بدين صورت كه سه تاريخ كاشت (25/12/1396، 15/1/1397 و 4/2/1397) هر كدام در قالب يك طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار كشت شد. هر آزمايش شامل 5 پيش‌تيمار بذر همانند بخش آزمايشگاهي بود.
يافته‌ها: نتايج مطالعه آزمايشگاهي نشان داد كه دما، پرايمينگ و اثر متقابل دما و پرايمينگ بر تمامي صفات مورد مطالعه اثر معني‌داري داشتند. به طور كلي در مطالعه آزمايشگاهي پرايم با پتابارور2 و دماي 18 درجه سلسيوس بيشترين درصد و سرعت جوانه‌زني را نشان داد. نتايج نشان داد كه تاريخ كاشت بر تمامي صفات مورد مطالعه در آزمايش مزرعه‌اي تاثير معني‌داري داشت. پرايمينگ فقط براي وزن تر ساقه تفاوت معني‌داري نشان داد. اثر متقابل پرايمينگ در تاريخ كاشت براي صفات مورد مطالعه معني دار نشد. بالاترين درصد سبز شدن در تاريخ كاشت 15 فروردين به‌دست آمد، با كاشت ديرتر از 25 اسفند تا 15 فروردين كاهش 74 درصدي در سرعت سبز شدن مشاهده گرديد. در ميان تيمارهاي پرايمينگ، تركيب سولفات روي و اسيد هيوميك برتري معني‌داري را نسبت به ساير تيمارها فقط در مورد وزن تر ساقه نشان داد.
نتيجه‌گيري: بررسي‌ها نشان داد با توجه به حساسيت بالاي جوانه‌زني بذر چاي ترش در درجه حرارت‌هاي پايين، لازم است تاريخ كاشت در هر منطقه طوري انتخاب شود كه با درجه حرارت‌هاي كمتر از 18 درجه سلسيوس توام نباشد.
چكيده لاتين :
Introduction: The effect of environmental factors on the developmental stages of a plant causes the
planting date to vary from one region to another. Temperature is a very important factor in the maximum
percentage germination and germination rate. Priming improves germination rate, brings about the uniformity
of germination and reduces seed susceptibility to environmental factors. The purposes of this experiment
were to study the effects of priming treatments at different temperatures on the germination characteristics of
Hibiscus sabdariffa under laboratory conditions, to investigate priming treatments on different planting dates
and to compare early planting dates on the farms.
Materials and Methods: The experimental study was carried out as a factorial experiment in a
completely randomized design with four replications in the Laboratory of Seed Technology of Kashmar
University Jihad. The first factor is five primings (Concentrations of ZnSO4 (10 mM), Humic acid (2.5 cc)
and the combination of Humic acid and Zinc sulfate, Biological materials (Pota Barvar 2), no treatment
(control) and the second factor is five levels of temperature: 10, 12, 14, 16 and 18 °C. Field studies were
carried out in Agricultural and Natural Resources Research Center of Kashmar in three separate experiments
in 2018. The research was carried out in a completely randomized block design with three replications on
three planting dates (March 25th, April 15th, and May 4th, 2018). In each experiment, priming treatments were
applied similarly to field experiments.
Results: The results of the current experimental study showed that temperature, priming and temperature
interaction with priming had a significant effect on all the traits studied. The highest percentage and rate of
germination were observed at 18 °C and priming with Pota Barvar 2. The results also showed that planting
date had a significant effect on all the traits studied in the field experiment. Priming showed a significant
difference only in stem fresh weight. The interaction effect of priming and planting date was not significant
for the traits studied. The highest germination percentage was obtained on April 15’s planting date. By
planting later than March 25 to 15 April, a decrease of 74% was observed in the rate of germination. Among
priming treatments, the combination of Zinc Sulfate and Humic acid showed a significant superiority,
compared with other treatments.
Conclusion: The findigns suggest that due to the high sensitivity of seed germination of sour tea at low
temperatures, the planting date in each area should be carefully chosen so that it does not coincide with
temperatures below 18 °C.
