پديد آورندگان :
طاطاري، مهناز دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه توليدات گياهي، گنبدكاووس , غلامعلي پور علمداري، ابراهيم دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه توليدات گياهي، گنبدكاووس , اورسجي، زينب دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه توليدات گياهي، گنبدكاووس , زارعي، مهدي دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه توليدات گياهي، گنبدكاووس
كليدواژه :
بنيه بذر , پتانسيل دگرآسيبي , درصد جوانه‌زني , علف‌هرز
چكيده فارسي :
گياهان هرز به علت داشتن عادت تهاجمي و رقابتي، مانع رشد گياهان با ارزش مي‌شوند. دخالت در گياهان شامل رقابت محيطي و آللوپاتي (خودآسيبي و دگرآسيبي) است. در دگرآسيبي، تركيبات شيميايي رها شده از گياهان قادر است رشد گياهان مجاور را تحت تاثير قرار دهند. مديريت صحيح علف‌هاي هرز و بهره‌وري توان دگرآسيبي آن‌ها موجب كاهش خسارت علف‌هاي هرز و علاوه بر آن گامي موثر در كاهش مصرف علف‌كش‌ها خواهد بود. بنابراين هدف از اين تحقيق، ارزيابي توان دگرآسيبي عصاره آبي اندام‌هاي مختلف علف‌هرز پنيرك بر مؤلفه‌هاي جوانه‌زني و رنگدانه‌هاي فتوسنتزي سوروف بود.
مواد و روش‌ها: اين آزمايش به منظور ارزيابي پتانسيل دگرآسيبي عصاره آبي اندام‌هاي مختلف علف‌هرز پنيرك (Malva sylvestris) شامل ساقه، برگ، گل به‌علاوه مخلوطي از آن‌ها بر صفات جوانه‌زني و رنگدانه‌هاي فتوسنتزي سوروف به‌صورت طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار در آزمايشگاه علوم علف‌هاي هرز دانشگاه گنبدكاووس در سال 1396 به اجرا درآمد. ابتدا اندام‌هاي هوايي علف‌هرز پنيرك در مرحله گل‌دهي از سطح مزارع شهرستان راميان جمع‌آوري، به‌طور دقيق از يكديگر جدا و پودر گرديد. سپس سوسپانسيون 5 درصد (حجمي/وزني) از آن‌ها با كمك آب مقطر تهيه گرديد و در پايان عصاره حاصل از هر يك از اندام‌هاي علف‌هرز پنيرك به پتري‌‌هاي حاوي بذرهاي سوروف اضافه گرديد. در انتهاي روز هفتم صفاتي نظير سرعت و درصد جوانه‌زني، طول ريشه‌چه، طول ساقه‌چه، بنيه بذر، محتواي كلروفيل و كاروتنوئيدها مورد اندازه‌گيري قرار گرفت.
يافته‌ها: نتايج نشان داد كه تيمارهاي مختلف اثر بازدارندگي متفاوتي بر صفات جوانه‌زني و رشد گياهچه‌اي علف‌هرز سوروف داشتند. بيشترين بازدارندگي درصد و سرعت جوانه‌زني و طول ريشه‌چه و ساقه‌چه سوروف تحت كاربرد عصاره برگ به ترتيب معادل 04/64، 37/64، 69/87 و 81/62 درصد به‌دست آمد. در اين مطالعه، طول ريشه‌چه بيشتر از طول ساقه‌چه تحت تأثير تركيبات دگرآسيب اندام‌هاي مختلف علف‌هرز پنيرك قرار گرفت. مطابق نتايج، اندام‌هاي مختلف علف‌هرز پنيرك و مخلوطي از آن‌ها نيز اثر بازدارندگي متفاوتي بر ميزان كلروفيل و كاروتنوئيد گياهچه سوروف داشتند. به‌نظر مي‌رسد تفاوت در تأثير بين اندام‌هاي مختلف علف‌هرز پنيرك مربوط به حد آستانه غلظت مواد دگرآسيب شيميايي به تركيبات دگرآسيب اندام‌ها كه منجر به پاسخ متفاوت علف‌هرز سوروف مي‌شود.
نتيجه‌گيري: با توجه به اثبات اثر دگرآسيبي اندام‌هاي مختلف علف‌هرز پنيرك بر ويژگي‌هاي جوانه‌زني، رنگيزه‌هاي كلروفيلي و كاروتنوئيدي علف‌هرز سوروف و زيست توده توليدي بالاي آن، پيشنهاد به بهره‌وري از تركيبات دگرآسيب شيميايي اين گياه به‌عنوان علف‌كش‌ها با منشاء طبيعي مي‌باشد
چكيده لاتين :
Introduction: Due to their aggressive and competitive habits, weeds inhibit the growth of valuable
plants. Interference in plants includes environmental competition and allelopathy (Autotoxicity and
hetrotoxicity). In hetrotoxicity, chemical compounds released from plants are able to affect the neighboring
plants. Proper management of weeds and the exploitation of their hetrotoxicity potential can reduce losses
caused by weeds. This could also represent an effective step towards the reduction of the use of herbicides.
Therefore, the purpose of this study was to evaluate the effect of hetrotoxicity potential of aqueous extract of
various organs of Malva sylvestris L. weed on traits of germination and photosynthetic pigments of
Echinochloa crus-galli L.
Material and Methods: An experiment was conducted to evaluate the effect of hetrotoxicity potential of
aqueous extract of Malva sylvestris L. weed including the stem, leaf and flower as well as their mixture on
traits of germination and photosynthetic pigments of Echinochloa crus-galli L. as a completely randomized
design in three replications in Weeds Science Laboratory of Gonbad Kavous University in 2017. For this
experiment, aerial parts of M. sylvestris were first collected at the flowering stage from Ramian field. They
were subsequently separated with great care and were powdered. Then from them, 5% suspensions
(weight/volume) were prepared, using distilled water. Finally, the extract of each organ of M. sylvestris was
added to Petri dishes containing E. crus-galli seeds. After the 7th day, traits such as rate and percentage of
germination, radical and shoot elongation, vigor index, total content of chlorophyll a and b and carotenoids
were measured.
Results: The results showed that various organs of M. sylvestris and their mixture had different inhibitory
effects on traits of germination and seedling length of E. crus-galli weed. The highest inhibition effects on
rate and germination percentage and elongation of radical and shoot of E. crus-galli were obtained using leaf
extract of M. sylvestris about 64.04, 64.37, 87.69, 62.81%. In this study, radical length is more affected under
hetrotoxic compounds of various organs of M. sylvestris, as compared with shoot length. Based on the
results, various organs of M. sylvestris and their mixture also have different inhibitory effects on chlorophyll
and carotenoid content of E. crus-galli weed. It seems that the differential effects among different organs of
M. sylvestris are a function of the threshold concentration of allelochemicals to hetrotoxic compounds of the
organs, which causes various response by E. crus-galli.
Conclusion: Given the evidence for the effect of hetrotoxicity potential of various organs of M. sylvestris
on traits of germination and pigments of chlorophyll and carotenoid of E. crus-galli and huge biomass
generated, it is advisable to exploit allelochemical compounds of this plant as bio-herbicides.
