اثر نوع كارنده و رقم بر يكنواختي سبز‌شدن و عملكرد وش پنبه در استان فارس

استقرار قابل قبول گياهچه­ هاي پنبه در دست­يابي به عملكرد مناسب، بسيار مهم مي­باشد. بنابراين مطالعه مزرعه­اي به­ منظور ارزيابي تاثير نوع كارنده و رقم بر يكنواختي سبز شدن و استقرار گياهچه­ هاي پنبه انجام شد. اين پژوهش به­ صورت كرت­هاي خرد­شده در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي داراب اجرا شد. كرت­هاي اصلي شامل پنج رقم پنبه: تي دو (V1)، كاريزما (V2)، ليديا (V3)، ايديسا (V4)، ب440 (V5) و كرت­هاي فرعي نيز شامل چهار نوع كارنده: خطي­كار با شيار باز­كن نوع كاردي و چرخ فشارنده مخروطي (P1)، كمبينات با شيار بازكن بشقابي و پوشاننده ميله­اي (P2)، رديف­كار با شيار باز­كن كفشكي و چرخ­فشارنده با رويه لاستيكي صاف (P3) وكارنده كشت مستقيم با شيار باز­كن دو بشقابي و چرخ فشارنده دوتائي (P4) بود. نتايج نشان داد كه نوع رقم و كارنده تاثير معني­داري بر عمق كاشت، سرعت جوانه ­زني، فاصله ميان بوته­اي، تعداد غوزه و عملكرد وش دارد. استفاده از كارنده P2 موجب افزايش عمق كاشت و كاهش سرعت جوانه ­زني به ­طور متوسط به­ميزان 5/39 و 1/52 درصد نسبت به ساير كارنده­ها شد. بيشترين و كمترين تعداد غوزه به‌ترتيب از برهم­كنش­ هاي P3 × V3 و P2 × V4 مشاهده شد. يافته آشكار ساخت كه ميزان عملكرد وش متاثر از كارنده­هاي مختلف به­ صورت P3>P4>P1>P2 بود.. نتايج حاصل از تحليل عاملي نشان مي‌دهد كه عمق كاشت، فاصله ميان­بوته­اي و تعداد غوزه، به­عنوان برجسته­ترين شاخص­هاي كارايي كاشت و مورفولوژيك پنبه شناخته مي­شوند.

Acceptable establishment of cotton seedlings is very important in achieving high yields. A field experiment was conducted to evaluate the effect of planter type and seed variety on emergence uniformity and establishment of cotton seedling. This experiment was conducted assplit-plot in a randomized complete block designwith three replications at Darab Agricultural Research Station. The seed varieties were included T2 (V1), Karisma (V2), Lidiya (3), Edisa (V4) and B440 (V5) as the main plots and four cotton planter type as the subplotsalso were included: grain drill with knife opener and conical press wheel (P1), cultivation combination with cultivator (seed drill) with single disk opener and bar covering device (P2), row crop planter with runner opener and rubber smooth-crown press wheel (P3) and direct drill with double disk opener and double rubber band press wheel (P4). The results showed that variety and planter type had a significant effect on sowing depth, germination rate, inter-plant distance, boll number and seed cotton yield. The P2 treatment compared to P1, P3, and P4, caused sowing depth increasing by 39.5%, and germination ratedecreasingby 52.1%. The highes andlowest number of boll were observed inr V3 × P3 and V4 × P2 interactions, respectively. The finding revealed that seed cotton yield was affected by different planters asP3>P4>P1>P2. The results of factor analysis indicated that sowing depth, inter-plant distance, and boll number were known as the most prominent indicesof sowing and cottonmorphological.