كاني ‌شناسي، زمين‌ شيمي و سنگ‌ زايي آمفيبوليت‌هاي شمال‌ شرق يان‌چشمه، جنوب‌ شرق درياچه زاينده ‌رود

Mineralogy, geochemistry and petrogenesis of protolith of amphibolites from the North east of Yan-Cheshmeh, South east of Zayandeh-rud lake

در شمال­ شرق روستاي يان­چشمه (جنوب­ شرق درياچه زاينده ­رود) رخنمون ­هايي از سنگ ­هاي آمفيبوليتي با بافت ميلونيتي ديده مي ­شوند. كاني­شناسي اين سنگ­ها شامل آمفيبول، پلاژيوكلاز، كوارتز، كلينوزوئيزيت، روتيل، كلريت، تيتانيت، بيوتيت و كاني كدر است. آمفيبول­ ها به صورت ماهي ديده مي­ شوند. اين آمفيبوليت ­ها داراي يك سنگ مادر آذرين بازالتي با ماهيت نيمه قليايي هستند و براساس مقدار نيكل (370- 299 قسمت در ميليون) و كروم (1900 -1169 قسمت در ميليون) و سيليس (49/20- 44/91 درصد وزني) شباهت زيادي به ماگماي جدايش نيافته دارند. الگوي عناصر خاكي نادر بهنجار شده به كندريت، غني­ شدگي عناصر خاكي نادر سبك (LREE) نسبت به عناصر خكي نادر سنگين (HREE) بدون ناهنجاري مشخصي از Eu را نشان­ مي­د­هد. مقادير پايين TiO2، Zr، P2O5 و Nb/Y به همراه غني­ شدگي از LREE همراه با ناهنجاري منفي Nb از مشخصه ­هاي بارز بازالت­هاي تولئيتي سيلابي قاره­اي و فعاليت ماگمايي درون صفحه­ اي است. مقادير پايين Rb وNb نشان­ دهنده آلودگي كم پوسته­ اي است. تمايلات تولئيتي، درصد عناصر قليايي پايين به همراه بالا بودن مقدار MgO،FeO ، Cr و Ni بيانگر ذوب بخشي بالا در يك محيط كششي درون قاره ­اي همراه با كاهش سريع فشار بوده كه منجر به بالا آمدگي سريع ماگما و عدم آلودگي پوسته­ اي شده است كه به عنوان عوامل موثر بر تشكيل سنگ مادر بازالتي اين آمفيبوليت­ ها­ معرفي شده ­اند

Amphibolite rocks with mylonitic texture exposed in the NE of Yan- Cheshmeh village (SE of Zayandeh-Rud Lake). Mineralogy of rocks include amphibole, plagioclase, quartz, rutile, clinozoesite, chlorite, titanite, biotite and opaque. Amphiboles are seen as fish. Basic igneous rocks are protolith of the amphibolites that have subalkaline nature. Ni (299-370 ppm), Cr (1169-1900 ppm) and SiO2 (44.91-49.20 %Wt) contents highly resemble to unfractionation magmas. Chondrite normalized REE patterns exhibit pronounced LREE enrichment relative to HREE without Eu anomaly. Low TiO2, Zr, P2O5 and Nb/Y contents with enrichment of LREE and negative Nb anomaly are pronounced characters of continental flood tholeiitic basalt within plate magmatism. Tholeiitic affinities, low values of alkali elements, high MgO, FeO, Cr and Ni contents suggest high partial melting in an extensional setting of continental within-plate with rapid decrease in pressure, resulting in high rate of partial melting and quick uplift which are effective factors for the formation of basaltic protolith of the amphibolites.