تأثير سطوح مختلف روي بر ساختار ريخت‌شناسي اسپرم مارماهي دهان‌گرد خزري (Caspiomyzon wagneri)

مطالعه‌ي حاضر، با هدف بررسي تأثير فلز روي بر شاخص‌هاي ريخت‌شناسي اسپرم مارماهي دهان‌گرد خزري صورت پذيرفت. براي اين منظور، اسپرم‌ها در سه تيمار زماني؛ 3 دقيقه، 3 ساعت و 36 ساعت، در شرايط آزمايشگاه تحت تأثير غلظت‌هاي 01/0، 1/0، 1، 10، 100 و 1000 ميلي‌گرم در ليتر از فلز روي قرار گرفتند. نتايج نشان داد، تخريب ساختار اسپرم تحت تأثير روي، شامل افزايش طول، عرض و سطح سر، تخريب تاژك و تا حدودي قطع تاژك بود كه با افزايش غلظت و يا افزايش زمان مواجهه اثرات تخريبي شديدتر مي‌گردد. زماني كه مواجهه با آلاينده‌ از زمان مشخصي (3 دقيقه)، به¬منظور شبيه‌سازي تجمع فلز روي در بافت گناد، فراتر رفت، اثرات تخريبي سبب تغيير ساختار اسپرم به‌صورت كاهش طول و افزايش عرض سر و در نتيجه كاهش سطح سر، قطع كامل تاژك در تمام نمونه‌ها و تغيير شكل سر اسپرم از بيضي شكل به دايره‌اي شكل شد. بنابراين ورود آلاينده‌هاي مختلف از جمله روي به محل تكثير طبيعي اين ماهي، مي‌تواند با ايجاد اثرات تخريبي در فاكتورهاي ريخت‌شناسي اسپرم، در قابليت لقاح اسپرم‌ها اثرات نامطلوبي گذاشته و نرخ لقاح و تخم‌گشايي را به‌صورت محسوسي كاهش دهد و بدين صورت تهديدي جدي جهت بقاي نسل اين گونه‌ي نادر به حساب آيد.