مدل سازي مكاني سرعت صوت در خليج فارس با استفاده از روش هاي زمين آماري

Sound Speed Spatial Modeling in Persian Gulf using Geostatistical Techniques

طي گشت تحقيقاتي راپمي 2001 پارامتر فيزيكي سرعت صوت در خليج فارس اندازه­ گيري شد. محدوده ايستگاه­هاي انتخابي براي اندازه­ گيري اين پارامترها كل خليج فارس را شامل مي­شد. البته اين اندازه ­گيري ها به صورت گسسته از منطقهء مورد مطالعه صورت گرفته - است. در اين تحقيق به مدل­سازي مكاني پارامتر فيزيكي سرعت صوت در خليج فارس با كمك تحليل­گر زمين آماري نرم افزار ArcGIS پرداخته شده است، كه حاصل كار، ايجاد نقشه هاي پيوست ه­اي از پارامتر حاضر در اعماق مختلف با اعتبار سنجي بالا مي­باشد. اين نقشه ­هاي هوشمند اين قابليت را دارند كه با كليك كردن نشان­گر ماوس، مقدار پارامتر مورد تحليل هر مختصات مكاني در ناحيه مورد مطالعه را پيش بيني نمايند. همچنين با تحليل اين نقشه ها نتيجه شد كه سرعت صوت در اعماق سطحي­ تر در بخش ­هاي مركزي به دليل دما و شوري بالاتر، بيشترين مقدار و در قسمت­هاي شرقي و غربي به دليل مجاورت با آب­هاي كم شور درياي عمان در اطراف تنگه هرمز در بخش شرقي و اروندرود در بخش غربي اين خليج، كم­ترين مقدار را دارد. همچنين در آب­هاي عميق تر به دليل خروج آب شورتر خليج فارس به درياي عمان، در اطراف تنگه هرمز و سواحل جنوبي خليج فارس صوت بيش­ترين سرعت را دارد.

During research patrol of 2001 ROPME, the physical parameters of sound velocity in the Persian Gulf were measured. The range of stations selected to measure these parameters included the entire Persian Gulf. However, these measurements were discrete from the study area.In this study sound speed was spatially modeled in Persian Gulf using the geostatistical analyst Arc GIS 9.2 software to prepare continuous and high validity maps of sound speed at different depths. These smart maps can be used to predict sound speed at any spatial coordinates in the study area by clicking the mouse pointer. Moreover, analysis of these maps led us to the conclusion that sound speed was highest in the shallower central parts but lowest in the eastern and western parts of the Gulf. The reason for this is the higher temperature and salinity in the central parts and the proximity of the eastern and western parts to the low-salinity waters of the Oman Sea around the Hormuz Strait in the eastern part and Arvandrood in the western part. The deeper waters also had the maximum sound speed around the Hormuz Strait and in the southern shores of the Persian Gulf where the more saline waters of the Gulf poured into the Oman Sea.