كاربرد شيمي‌ كاني‌ها در تعيين شرايط تشكيل گرانيت‌ اسماعيل آباد در منطقه پشت بادام (خرد قاره شرق- ايران مركزي)

Mineral chemistry using for evaluation of the Esmaeilabad granite generation in the Posht-e-Badam area Central- East Iranian Microcontinent

توده گرانيتي اسماعيل آباد با سن ترياس پسين در بخش مركزي پهنه پشت بادام(خرد قاره شرق- ايران مركزي)، در شمال شرقي استان يزد قرار دارد. اين توده گرانيتي به درون سنگ‌هاي دگرگوني مجموعه پشت بادام نفوذ كرده و به وسيله رسوبات آهكي كرتاسه پوشانده شده است. مجموعه كاني‌هاي سازنده گرانيت‌هاي مورد بررسي شامل كوارتز، فلدسپار پتاسيم (ارتوكلاز)، پلاژيوكلاز (آندزين و اليگوكلاز)، آمفيبول (مگنزيوهورنبلند)، بيوتيت (غني از منيزيم)، آپاتيت، تيتانيت و زيركن است. بر پايه نتايج شيمي‌كاني‌ها، آمفيبول‌هاي موجود در گرانيت‌هاي مورد بررسي داراي ماهيت آذرين هستند. بيوتيت‌هاي موجود در اين سنگ‌ها شامل بيوتيت‌هاي غني از منيزيم بوده كه مشخصات شيمي‌كاني آن‌ها نشان‌دهنده تركيب بيوتيت‌هاي اوليه‌ي برآمده از تبلور يك ماگماي آهكي-قليايي است. تركيب شيميايي آمفيبول‌ها و بيوتيت‌هاي موجود در گرانيت‌هاي اسماعيل آباد نشان دهنده وابستگي آن‌ها به گرانيت‌هاي نوع I است و در محيطي با گريزندگي بالاي اكسيژن تشكيل شده‌اند. محاسبات زمين دما-فشارسنجي، دماي بين 550 تا 700 درجه سانتي‌گراد و گستره‌ي فشار 2 تا 3/8 كيلوبار را نشان مي‌دهد. با توجه به جايگاه وسن سنگ‌هاي مورد بررسي، تشكيل اين توده‌ي گرانيتي را مي‌توان مربوط به بسته‌شدن و فرورانش اقيانوس پالئوتتيس در بخش غربي خردقاره شرق- ايران مركزي در نظر گرفت كه ادامه روند برخورد قاره‌اي باعث شروع فعاليت‌هاي آذرين نفوذي ايجاد اين توده‌ي گرانيتي در منطقه شده ­است.

The Esmaeilabad granitic body with the Late Triassic age is situated in the central part of the Posht-e-Badam block (Central- East Iranian Microcontinent), in the northeastern of the Yazd Province. This granitic body cross cut the metamorphic rocks of the Posht-e-Badam complex and covered by the Cretaceous limestone. Rock forming minerals of the studied granites are K-feldspar (orthoclase), plagioclase (andesine, oligoclase), quartz, amphibole (magnesio-hornblende), biotite, apatite, titanite and zircon. According to the mineral chemistry analyses, amphiboles represent the igneous nature. Biotites are rich in Magnesium. Chemical characteristics of biotites indicate that they are primary biotites which are generated by calc-alkaline magma. Chemical composition of the amphiboles and biotites in the Esmaeilabad granites suggest that they belong to the I-type granites and generate in an environment with high fO2. Geothermobarometry estimations yield temperatures between 550 to 700 oC and pressures in the range of 2 to 3.8 kbar. Based on the geological position and age of the studied rocks, generation of this granitic body can be related to the subduction and closure of the Paleo-Tethys Ocean in the western part of the Central- East Iranian Microcontinent, which can be the reason for granitic plutonism in this area.