پديد آورندگان :
حمه رشيد، سرح دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , احمدي، علي دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , سي و سه مرده، عادل دانشگاه كردستان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , جهانسوز، محمدرضا دانشگاه تهران - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
تنش خشكي , آنزيم هاي آنتي اكسيدان , ارقام گندم , آبياري تكميلي
چكيده فارسي :
در مقاله حاضر، آزمايشي بر روي 7 رقم مختلف گندم بمنظور شناسايي مناسب‌ترين زمان آبياري تكميلي و شناخت فرآيندهاي فيزيولوژيكي و بيوشيميايي مرتبط با تحمل در برابر خشكي، انجام شده است. اين آزمايش، به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار تحت آبياري تكميلي در مراحل ساقه‌دهي، غلاف رفتن، گلدهي و شرايط بدون آبياري (ديم) در دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه كردستان، در دو سال متوالي 1393 و 1394 اجرا گرديد. بدين منظور، ميزان پراكسيد هيدروژن (H2O2)، مالون دي آلدييد (MDA)، پروتئين كل، فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان كاتالاز (CAT)، آسكوربات پراكسيداز (APX)، گواياكول پراكسيداز (GPX) و سوپر اكسيد ديسموتاز (SOD) اندازه‌گيري شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه در اكثر صفات، بين ارقام و آبياري تكميلي اثر متقابل معني‌داري وجود داشت. بر اساس نتايج به دست آمده، آبياري تكميلي منجر به كاهش ميزان H2O2 نسبت به تيمار شاهد شد. بيشترين ميزان H2O2 و MDA به ترتيب مربوط به ارقام آراس، ابوغريب و تموز، درحاليكه كمترين ميزان آن‌ها را رقم آذر 2 به خود اختصاص داد. اعمال آبياري تكميلي در مراحل مختلف ساقه‌دهي، غلاف رفتن و گلدهي سبب افزايش ميزان پروتئين كل (به استثناي رقم آراس)، فعاليت آنزيم CAT و SOD در تمامي ارقام و همچنين فعاليت آنزيم APX در ارقام آكساد 65 ، رزگاري، سميتو و آذر 2 شد. علاوه بر اين، ارقام آذر 2، رزگاري و اكساد 65 با آبياري تكميلي در مرحله گلدهي، توانستند با تنظيم مكانيسم‌هاي دفاعي خود شرايط موجود را كنترل كنند.
چكيده لاتين :
In the present work, an experimental study on seven different wheat cultivars is carried out to assess the most suitable supplementary irrigation stage and the understanding of physiological and biochemical processes associated with drought tolerance. During the years 2015 and 2016, this experiment is conducted in experimental field of Agriculture and Natural Resources of Kurdistan University as split plot in randomized complete block design with 3 replications under supplementary irrigation conditions at the stemming, boating and flowering stages, respectively. For this purpose, the amount of Hydrogen Peroxide (H2O2), Malondialdehyde (MDA), total protein, the activity of Catalase antioxidant enzymes (CAT), Ascorbate peroxidase (APX), Guaiacol peroxidase (GPX) and superoxide dismutase (SOD) are measured. The analysis of variance showed that there was a significant interaction between cultivars and complementary irrigation in most traits. Based on the obtained results, supplemental irrigation resulted in a decrease in H2O2 levels compared to control. The highest levels of H2O2 and MDA are obtained for Aras, Abughraib and Tamuz cultivars, respectively, whilst the lowest one is obtained for Azar 2. Applying the supplementary irrigation during stemming, boating and flowering stages increased the total amount of protein (except Aras), the activity of CAT and SOD in all cultivars, and also increased the activity of APX in Acsed 65, Rozgari, Semito and Azar 2. Furthermore, it is found that the cultivars Azar 2, Rezgari and Ocsede 65, with supplementary irrigation at flowering stage, were able to control the existing conditions by defining their defense mechanisms.
