بررسي تأثير احداث سد جره بر كيفيت آب رودخانه‌ زرد با استفاده از تحليل‌هاي ناپارامتريك

رودخانه‌ها از مهم‌ترين منابع تأمين آب، براي مصارف شرب و كشاورزي هستند. رودخانه زرد يكي از منابع آب سطحي استان خوزستان به‌شمار مي‌رود. هدف از اين پژوهش، ارزيابي كيفيت آب رودخانه‌ زرد و مشاهده‌ روند تغييرات كيفي آب اين رودخانه در ايستگاه ماشين در بازه زماني 1394-1376 توسط روش‌هاي آماري من‌كندال، اسپيرمن، تجزيه واريانس، حداقل اختلاف معني‌دار (LSD) و تحليل خوشه‌اي تأثير احداث سد جره بر كيفيت آب است. با استفاده از آزمون LSD در مقايسه با سال 1394(سال شاهد) پارامترهاي SAR ، Na، Cl، pH تا سال 1389(قبل از احداث سد) در سطح اطمينان 95 درصد معني‌دار بوده‌اند و بعد از احداث سد تغييرات معني‌دار نبوده‌اند. طبق آزمون ناپارامتريك من‌كندال pH، Ca و 2-SO4 داراي روند معني‌دار صعودي به‌ترتيب به‌ميزان 0/037، 0/393 و 0/376، متغيرهاي Cl، SAR، Na و دما داراي روند نزولي معني‌دار به‌ترتيب به‌ميزان 0/387-، 0/417-، 0/386- و 0/1- هستند. آزمون اسپيرمن نشان داد احداث سد به‌ميزان 90 درصد باعث بهبود كيفيت آب رودخانه زرد از نظر شوري شده است اما طبق آزمون LSD اين اختلاف معني‌دار نبوده است. نتايج آناليز واريانس نيز نشان داد پارامترهايSAR ، Na، Cl، pH، Ca و 2-SO4 داراي اختلاف معني‌دار هستند. همچنين با استفاده از تحليل خوشه‌اي داده‌هاي كيفي قبل از احداث سد جره به سه خوشه و پس از احداث سد به دو خوشه تقسيم‌بندي شدند كه پس از احداث سد، متغير TDS در فاصله‌ كمتري نسبت به ساير متغيرها قرار گرفت. در‌نتيجه اين امر باعث شده كيفيت آب آبياري پايين‌دست تغيير يابد و ميزان TDS شباهت بيشتري با ساير متغيرهاي مورد مقايسه داشته باشد.